Atatürk ve Askeri Manevralar 1909-1938 (Ayrıntılı-Kronolojik)

Atatürk'ün Cumhuriyet Dönemi Öncesi Katıldığı Askeri Manevralar

→20 Ağustos- 7 Eylül 1909 ↔CUMALI (KÖPRÜLÜ) EĞİTİM MANEVRASI

  Süvari alaylarının yapacağı eğitim etkinlikleri, savaş oyunları ve tatbikatlar için Osmanlı döneminde düzenlenen ve Kolağası Mustafa Kemal Bey'in de katıldığı manevraya Cumalı (Köprülü) Manevrası denir. Atatürk, "Cumalı Ordugahını bu manevradaki askeri uygulamaları ve askeri stratejileri konu alarak yazmıştır.

Konu ile ile ilgili AYRINTILI Anlatım ve Kaynakça İçin BKZ.↴

Cumalı Manevrası ve Atatürk'ün Cumalı Ordugâhı Kitabı↴

http://www.sessiztarih.net/2020/07/cumali-egitim-manevrasi-ve-ataturkun.html

Konu ile ilgili Özet Anlatım için BKZ.↴

http://www.sessiztarih.net/2020/07/cumali-manevrasi-ve-m-kemalin-cumali.html

→15-25 Ekim 1909↔EDİRNE MANEVRASI

  Balkanların karışıklık içinde bulunması bu manevranın uygulanmasına neden olmuştur. Alman mareşal (müşir) Goltz Paşa'nın başkanlığında yapılan manevradır. Mustafa Kemal Bey'in bu manevraya katılımına dair Zabit ve Hasbihal adlı eserinde bilgi vardır. Edirne Manevralarında hakemlik yaptığını belirtmiştir.

→Kasım 1909↔SELANİK GARNİZON TATBİKATI

  Dünyaca ünlü Mareşal Goltz Paşa'nın yöneteceği tatbikattır. Talim Terbiye Masası Şefi Kolağası M. Kemal Bey'in tatbikat ile ilgili  hazırladığı plan, mareşalin dikkatini çekmiş; Goltz Paşa genç yüzbaşının planını uygulamaya karar vermiştir. Vardar Nehri Havzasında başlayan tatbikatta mareşal tüm manevra boyunca Mustafa Kemal Bey'i yanından ayırmamış, kendisine danışmıştır. Alman mareşalin tatbikat sonrası eleştirisini özü ise şu olmuştur: “Kumandanlar madunlarından (alt rütbeli) yüksek ve âlim olmalıdırlar.” Komutanlar,  alt rütbelilerden bilgili, yol gösterici olmalıdır. Selanik Tatbikatı, Mustafa Kemal'in henüz genç bir subayken planlama ve uygulamadaki askeri becerisini kabul ettirdiği tatbikat olmuştur.

→17-21 Eylül 1910↔PİKARDİ (PİCARDİE) MANEVRASI

   Fransa'nın başta Almaya olmak üzere tüm dünyaya askeri gücünü gösterdiği, gövde gösterisi yaptığı askeri manevralara denir. Manevraya, Osmanlı Devleti adına Binbaşı Ali Fethi (Okyar), Binbaşı Selahaddin ve Kolağası (Kıdemli Yüzbaşı) Mustafa Kemal (Atatürk)  Beyler, gözlemci sıfatı ile katılmışlardır.

Konu ile ilgili BKZ. Özet Anlatım→Pikardi Manevraları ve Mustafa Kemal↴
http://www.sessiztarih.net/2020/07/pikardi-manevralari-ve-mustafa-kemal.html

Konu ile ilgili AYRINTILI ANLATIM, TARTIŞMALAR ve Kaynakça için BKZ.↴

Pikardi (Picardie) Manevraları ve Mustafa Kemal↴

http://www.sessiztarih.net/2020/07/pikardi-picardie-manevralari-ve-mustafa.html

→19-20 Nisan 1911 ↔TABİYE TATBİKAT GEZİSİ

   Mustafa Kemal'in "Tabiye Tatbikat Seyahati" adlı askeri kitabı, bu tatbikatta tuttuğu notlar ile yazmıştır. Tatbikat 5'inci Kolordu Komutanı Ferik (Korgeneral) Hasan Tahsin Paşa gözetiminde Doyran Gölü ile Selanik arasındaki bölgede uygulanmıştır. 5'inci Kolordu Kurmay Başkanlığı 1. şubesinde görevli Kıdemli Yüzbaşı Mustafa Kemal, Kurmay Yüzbaşı Mehmet Nuri, kurmay Yüzbaşı Sabit Beyler öncülüğünde gerçekleştirilen tatbikattır.

→15 Nisan 1922 ↔ILGIN MANEVRASI

Milli Mücadele Döneminde, Büyük Taarruz'un hazırlık safhasında süvari kolordusu tarafından uygulanan hayati öneme sahip manevradır. Ayrıntılı Bilgi İçin BKZ.↴

http://www.sessiztarih.net/2020/07/ilgin-manevrasi-buyuk-taarruz-oncesi.html


→4-5 Şubat 1923 ↔AKHİSAR MINTIKASI MANEVRASI

İstiklâl Savaşı sonrası yapılan ilk manevradır. Bilgi  İçin BKZ.↴
http://www.sessiztarih.net/2020/07/akhisar-mintikasi-manevrasi-istiklal.html

Cumhuriyet Döneminde Uygulanan Askeri manevralar

→15-22 Şubat 1924 ↔İZMİR HARP OYUNLARI

Mustafa Kemal Paşa'nın tüm silah arkadaşları ile düzenlediği askeri strateji üretme oyunlarıdır. Ayrıntılı Bilgi İçin BKZ.↴

  http://www.sessiztarih.net/2020/07/izmir-harp-oyunlari-1924-nedir.html

→12 Ekim 1925↔ İZMİR-KEMALPAŞA ORDU MANEVRALARI

  Cumhuriyet döneminin ilk planlı askeri manevrası İzmir-Kemalpaşa'da yapılmıştır. Fahrettin (Altay) paşa tarafından uygulanmıştır. Mustafa Kemal Paşa, Kemalpaşa (Nif) yakınlarında yapılan Sonbahar Ordu Manevralarına katıldıktan sonra, Kemalpaşa'yı 8 Eylül 1922'den sonra bir kez daha ziyaret etmiş ve coşku ile karşılanmıştır.

→8-14 Ekim 1926↔ANKARA MANEVRALARI

  1'inci Ordu Müfettişi Korgeneral Ali Sait (Akbaytugan) liderliğinde Ankara civarında gerçekleştirilen 1'inci Ordu Manevrasıdır. Mustafa Kemal Paşa ve Fevzi paşa da manevraları yakından takip etmiştir. Cumhuriyetin ilanından sonra yapılan en büyük ve en kapsamlı askeri manevradır.

→17-20 Elim 1927↔ 2'NCİ ORDU SONBAHAR MANEVRASI

Akhisar ve çevresinde yapılan manevralardır. Mustafa Kemal Paşa katılmamıştır.

→2 Eylül 1928↔İSTANBUL/ GELİBOLU MANEVRALARI

Mustafa Kemal'in Ertuğul yatı ile Gelibolu'ya yaptığı ziyarette ani bir karar ile donanmaya yaptırmış olduğu manevradır. Çünkü bu sırada yunan donanması Çanakkale Boğazı'na yakın bir mevkideki uluslararası sularda manevra yapmaktaydı. Manevra sonucunda mali imkanlar çerçevesinde donanmanın takviyesine karar verildi.

→30 Eylül-16 Ekim 1929↔BURSA MANEVRASI

Türk donanmasının kara ve hava birlikleri ile birlikte katıldığı ilk askeri manevradır. Yunanistan ile sorunların henüz çözüme tam anlamıyla karışmadığı bir süreçte yapılmıştır.

→6-8 Ekim 1933↔ANKARA MANEVRASI

Küçük çaplı bir manevradır.

→7-15 Nisan 1934↔EGE MANEVRALARI

 Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Paşa'nın İzmir ve çevresindeki askeri mevkileri denetlemek üzere gerçekleştirilmiştir.

→21- 25 Haziran 1934↔ İRAN ŞAHI RIZA PEHLEVİ ZİYARETİ NEDENİ İLE YAPILAN DENETLEME MANEVRALARI

  Türkiye'ye büyük bir ziyaret gerçekleştirecek olan İran Şahı Rıza Pehlevi'nin bir asker olması nedeniyle düzenlenen askeri gösteriler ve tatbikattır. Cumhurbaşkanı Atatürk tarafından İran şahı kusursuz bir biçimde misafir edilmiş, tatbikat alanları İzmir'e kadar gezdirilmiş ve dostane ilişkiler geliştirilmiştir.

→19-23 Ağustos 1935 ↔TRAKYA MANEVRASI

  

  Türk birliklerinin mevcudunun azaltılması öncesi yapılan askeri manevra, Bulgaristan'ı telaşlandırmıştır.

→28-29 Mayıs 1936↔İSTANBUL HARP AKADEMİSİ TATBİKATI

Cumhurbaşkanı Atatürk'ün de takip ettiği modern silahların kullanıldığı tatbikattır. Tatbikata ilk defa kadın pilot, Sabiha Gökçen katılmıştır.

→7-13 Ağustos 1936↔ TRAKYA MANEVRASI

Cumhurbaşkanı Atatürk'ün katılmadığı manevralar, Türkiye'nin boğazların denetimini tamamen eline aldıktan sonra bölgede yaptığı ilk manevradır.

→13-16 Ekim 1936↔ İZMİR ORDU MANEVRASI

Komuta heyetini savaş tecrübesini artırmak amacı ile yapılmıştır.

→17-20 Ağustos↔ 1937 ↔TRAKYA MANEVRALARI

II. Dünya Savaşı tehlikesine karşı yapılan en kapsamlı tatbikatlardan biridir.

Ayrıca BKZ.→ Trakya Manevraları Nedir?↴
http://www.sessiztarih.net/2020/07/trakya-manevralari-nedir.html

→8-15 Ekim 1937 ↔EGE MANEVRALARI

      8- 15 Ekim 1937'de, Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından Batı Anadolu kıyılarında, çıkması olası II. Dünya Savaşı tehlikesine karşı yapılan askeri tatbikata Ege Manevraları denir.

Ayrıntılı Bilgi için BKZ.→ Ege Manevraları Nedir?↴

http://www.sessiztarih.net/2020/07/ege-manevralari-1937-nedir.html

→24- 28 Ağustos 1938↔DOĞU MANEVRALARI

   

  Dersim'deki isyan hareketlerine karşı isyanı bastırmak amacıyla Genel Kurmay Başkanlığı tarafından yapılan ''Tedip Harekatı'' döneminde yapılmış olan değerlendirme tatbikatıdır. Başbakan Celal Bayar ve Genelkurmay Başkanı Fevzi Çakmak, Tedip harekatı hakkında bilgi almak ve değerlendirmelerde bulunmak amaçlı bölgeye gelmişlerdir. 3. Ordu Manevrası'nı ve doğu illerinin durumu yakından takip edilmiş, bölgenin kontrol altında olduğu görülmüştür. Dolmabahçe'de bulunan Atatürk hem harekatla hem de tatbikatla ilgili bilgilendirilmiştir. Ayrıca hazırlanan raporda, bölgede bayındırlık faaliyetlerinin artırılması ve ekonomik kalkınmanın sağlanması ile huzurun geleceği ifade edilmiştir.

→9-14 Eylül 1938↔ GAZİANTEP MANEVRASI

   Hatay Sorunu ile doğan problemlerin çözümünü hızlandırmak amacı ile  9-14 Eylül 1938'de düzenlenen askeri tatbikata Gaziantep Manevrası denir. Atatürk döneminde yapılan son manevra Gaziantep Manevrasıdır.

BKZ.→Gaziantep manevrası Nedir?↵

http://www.sessiztarih.net/2020/07/gaziantep-manevrasi-nedir.html

Derleyen: Ali ÇİMEN

Pikardi Manevraları

Kaynakça:

→Fatih ÖZKURT, Mustafa Kemal Atatürk Döneminde İcra Edilen Askeri Manevra ve Tatbikatlar (1909-1938), T.C. Selçuk Üni. Sosyal Bilimler Ens. Tarih Ana Bilim Dalı Atatürk İlk. ve İnk. Tarihi Bilim Dalı, Doktora Tezi, Konya 2013.

→Zekeriya TÜRKMEN, "Mustafa Kemal Paşa'nın Büyük taarruz Öncesinde Süvari Kolordusunu Denetlemesi ve Ilgın Manevrasında Süvari Kolordusu", Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Cilt: 20, Sayı:58, 2004, s. 203-230.

→ Mustafa Kemal, (Atatürk'ün Askerlik ile İlgili Kitapları) Cumali Ordugahı Tabiye ve Tatbikat Seyahati, Cumhuriyet Kitapları- Yenigün Haber Ajansı Basın-yayıncılık, Ağustos 1998. (Nurer Uğurlu Başkanlığında kurul tarafından hazırlanmıştır.)

→Behiç ERKİN, "Atatürk'ün Selanik'teki Askeri Hayatına Dair Hatıralar", BELLETEN, Cilt: XX – Sayı: 80, Ekim 1956, s. 600-604.

→Mehmet ÖNDER, "ATATÜRK, FRANSA-PICARDIE MANEVRALARINDA (12 Eylül-12 Ekim 1910)", ERDEM İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, C. 11, Sayı:32, 1998, s.527-532.

→Ali İhsan KURTULAN, Cumhuriyetin ilk Yıllarında Mustafa Kemal Atatürk'ün katıldığı Harp Oyunları ve Askeri Manevralar,Yüksek Lisans Tezi, T.C. ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ- SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH ANA BİLİM DALI, Aydın 2010.