Ege Manevraları (1937) Nedir?

    8- 15 Ekim 1937'de, Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından Batı Anadolu kıyılarında, çıkması olası II. Dünya Savaşı tehlikesine karşı yapılan askeri tatbikata Ege Manevraları denir. Tatbikatta denizden gelebilecek olası saldırılara ve çıkarma harekatlarına karşı askeri savunmalar yapılmıştır. İzmir, Kuşadası, Aydın, Söke, Aziziye civarındaki sahada uygulanmıştır.

   Genelkurmay Başkanı Mareşal Fevzi Çakmak, 2. Ordu Müfettişi Orgeneral İzzettin Çalışlar ve üst düzey komuta kademesi tatbikatı takip etmişti. Cumhurbaşkanı Atatürk de İsmet İnönü, İçişleri Bakanı Şükrü Kaya, Adalet Bakanı Şükrü Saraçoğlu ve diğer devlet kademesi ileri gelenleri ile tatbikatı baştan sona takip etmiştir. Prof. Dr. Afet İnan da katılan misafirler arasındadır.

Ege Manevraları- Ekim 1937

  Mavi tatbikat grubu İzmir ve Kuşadası'ndan asker çıkarması yapmış; kırmızı grup ise bunlara karşı savunma yapmıştır. Seferihisar'dan Küçük Menderes Nehri'ne kadar bir alanda cephe kurulmuştur. 10 Ekim'de başlayan saha harekatı, 13 Ekim'de mavi kuvvetlerin üstünlüğü ile sonuçlanacaktı. Tatbikatı başarılı taktikler ve harp oyunları kullanan Korgeneral Mustafa Muğlalı'nın komutasında mavi (düşman) grup kazanıyordu. Askeri teamül (gelenek) gereği kırmızı (dost) grubun kazanması gereken maneveralarda, ilk kez teamüller dışına çıkılması durumu gözlenmişti. Fakat teamüllerin yerine gelmesi açısından komutadan Mustafa Muğlalı çekilmiş ve kırmızı grup mağlubiyetten kurtulmuştur. 

   Ege Manevraları, Muğlalı'nın askeri itibarını arttıran tatbikat olmuştur. Türkiye'nin ilk kadın savaş pilotu Sabiha Gökçen de manevralara, son sürat 400 kilometre hız yapabilen uçaklarla İzmir'e gelerek katılmıştır. Kuşadası ve Söke Ovası'ndaki harp oyunları ve Türk Ordusunun disiplini, büyük dünya savaşı öncesi dost ve düşman tüm dünya kamuoyuna gösterilmiştir. Atatürk' göre Ege Manevraları, Türkiye'nin de içinde bulunduğu Ortadoğu ve İran'ın Rus bölgeleri olduğu biçiminde konuşan Stalin'e verilen bir cevaptır. Yine Atatürk'e göre, Almanya'nın yayılmacı politikası ile ortaya çıkan tehditlere karşı bir hazırlıktır. Atatürk döneminde yapılan en büyük çaptaki manevralardan biridir.

NOT→ Cumhurbaşkanı Atatürk,  Ege Manevraları sırasında Nazilli Sümerbank Basma Fabrikası'nı (9 Ekim 1937) açmıştır.

Hazırlayan: Ali ÇİMEN

Akşam Gazetesi- 7 Eylül 1937

Kaynakça:

→Akşam Gazetesi, 7 Eylül 1937.

→Akşam Gazetesi, 13 Teşrinievvel (Ekim) 1937.

→Atatürk'ün Askeri Fotoğrafları→ BKZ. MEB.↴
https://www.meb.gov.tr/ataturk/Fotograflar/Askeri

→Fatih ÖZKURT, Mustafa Kemal Atatürk Döneminde İcra Edilen Askeri Manevra ve Tatbikatlar (1909-1938), T.C. Selçuk Üni. Sosyal Bilimler Ens. Tarih Ana Bilim Dalı Atatürk İlk. ve İnk. Tarihi Bilim Dalı, Doktora Tezi, Konya 2013.

→Ali İhsan KURTULAN, Cumhuriyetin ilk Yıllarında Mustafa Kemal Atatürk'ün katıldığı Harp Oyunları ve Askeri Manevralar, T.C. ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ- SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH ANA BİLİM DALI- Yüksek Lisans Tezi, Aydın 2010.