Cumalı Manevrası ve M. Kemal'in Cumalı Ordugâhı Kitabı / Özet
Süvari alaylarının yapacağı eğitim etkinlikleri, savaş oyunları ve tatbikatlar için Osmanlı döneminde (30 Ağustos- 7 Eylül 1909) düzenlenen ve Kolağası Mustafa Kemal Bey'in de katıldığı manevraya Cumalı (Köprülü) Manevrası denir. Atatürk, "Cumalı Ordugahını bu manevradaki askeri uygulamaları ve askeri stratejileri konu alarak yazmıştır.
Mustafa Kemal ve Fevzi (Çakmak) Beylerin tanıştıkları ve dostluklarının başladığı yer de manevraların yapıldığı Cumalı Ordugâhıdır. Cumalı Ordugâhı (Askeri Kışlası) Atatürk'ün kendi deyimi ile askerlik yaşamının gerçek başlangıcıdır. Ayrıca Cumalı Manevrası kendisinin katıldığı ilk büyük manevra olması bakımından önem taşır. Zira II. Abdülhamit döneminde uzun bir süre bu manevralar tertip edilmemişti.
Cumalı Manevrası, süvari (atlı) birliklerin eğitim yetersizliklerini gidermek amacıyla düzenlendi. 7 aşamada olacak biçimde manevralar tertip edildi. Her bir aşamada süvari birliklerine taarruz, müdafaa, harp oyunu taktikleri çerçevesinde manevralar yaptırıldı. Hatta atları müzik sesine alıştırmak için süvari birlikleri mızıka birliğinin önünden geçirildi.
3'üncü Ordu Kurmay Başkanlığı maiyetinde manevraları denetlemek amacıyla bulunan Kolağası (Kıdemli Yüzbaşı) Mustafa Kemal Bey, manevraların düzeni, uygulaması ve kritiği süreçlerinde işin içinde oldu. Yaptığı eleştiriler ve ortaya koyduğu taktikler ile üstlerinin takdirini kazandı. Manevra sırasında tuttuğu notları, askeri teorik bilgileri, manevraya katılmayan arkadaşlarının da istifade etmesi için Cumalı Ordugahı adı ile kitaplaştırdı. Kitap 1909'da, Selanik'te basıldı.
Cumalı (Köprülü) Manevraları, onun önemli bir askeri taktisyen ve komutan olmasında önem arz etmiştir. Kendi deyimi ile askerlik yaşamı şimdi başlamıştır.
Konu ile ile ilgili AYRINTILI Anlatım ve Kaynakça İçin BKZ.↴
Cumalı Manevrası ve Atatürk'ün Cumalı Ordugâhı Kitabı↴
Derleyen: Ali ÇİMEN
Yorumlar
Yorum Gönder