Büyük Taarruz öncesinde, 15 Nisan 1922'de, Süvari Kolordusu Komutanı Fahrettin (Altay) Paşa komutasında 5'inci Süvari Kolordusu tarafından yapılan manevraya Ilgın Manevrası denir. Büyük Taarruz öncesi Konya-Ilgın'da bulunan süvari kolordusuna bağlı atlı askerlerin yapacağı bu tatbikat hayati önem arz etmektedir. Ilgın Manevrası, Başkomutan Gazi Paşa tarafından şahane, kusursuz bulunmuştur.
Ilgın, Büyük Taarruz Harekatı öncesinde 5. Süvari Kolordusunun toplandığı, eğitim faaliyetleri sürdürdüğü yerdi. Subayları ile birlikte yaklaşık 10 bini geçkin askerden oluşan kolordunun Komutanı Fahrettin Paşa, Ekim 1921- Ağustos 1922 tarihleri arasında atlı birliklerini savaşa hazırladı. Ilgın'da binicilik kursu açtırdı. Subaylara binicilik eğitimi verdirdi. Atlar için nalbant takımları yaptırdı. Veteriner görevlendirdi.
Süvari hazırlıklarının en önemlisi ise Başkomutan Mustafa Kemal Paşa'nın da katılımlarıyla 15 Nisan'da süvari kolordusuna yaptırılan manevra idi. Manevra, gerçek silahlar ve muharebe araç-gereçleri ile yapıldı. Ordunun manevra yeteneği en yüksek kesimi süvarilerdi. Bu açıdan tatbikat, savaş öncesi ciddi önem arz etmekteydi. Süvari kolordusuna bağlı iki tümenin mavi ve kırmızı gruplara ayrılan birlikleri; disiplinli bir biçimde ağır arazi şartlarında süratle hareket etmiş, son hız açılıp yayılma ilerlemeleri bir hayli heybetli olmuştu. Tatbikat sonrası birkaç bin atlının dört nala geçişleri ise görülmeye değerdi. Başkomutan M. Kemal Paşa'nın, kusursuz yapılan manevralar nedeniyle sevinçten gözleri ışıl ışıl parlamıştı. Gerçekten de Büyük Taarruz'da yıldırım harbi yaparak, son sürat düşmanın gerilerine ilerleyen, belini kıran süvariler oldu. Yüzlerce kilometreyi iki haftada katedip İzmir'e ilk giren birlikler yine süvariler olmuştu.
DİKKAT→Süvari kolordusu, manevra harekatından 2 hafta önce (1 Nisan 1922) Başkomutan Mustafa Kemal'in maiyetindeki Sovyet Elçi S. İvaneviç Aralov ve Azerbaycan elçisi İbrahim Abilof'a çeşitli gösterilerde ve resmi geçitte bulunmuş; dünya kamuoyuna gövde gösterisi yapmıştır. Siyasi anlamda Sovyet Rusya'nın ve Azerbaycan'ın Kurtuluş Savaşı'na destekleri amaçlanmıştır. İkmal ve iaşesini kağnısıyla, devesiyle taşıyıp tamamlayan Anadolu Hareketinin kararlılığı ve azmi tüm dünyaya gösterilmek istenmiştir. Ayrıca Türklerle birlikte savaşmak isteyen ve bunun için Zonguldak tarafından asker çıkartıp Kocaeli'ne gelmek isteyen Ruslara, ülkenin Türkler tarafından tek başına kurtarılabileceği gösterilmiştir. Başkomutan; Ruslara, benim kuvvetim İzmir'i de İstanbul'u da kurtarmaya kâfidir, diyerek bunu fiili olarak göstermiştir. Tüm bunların yanında Türk-Sovyet yakınlaşması, İngilizleri de endişelendirmiştir.
Derleyen: Ali ÇİMEN
Kaynakça:
→Hazırlayan,Erol CİHANGİR, Aralov'un Hatıralarında Mustafa Kemal ve Türkiye, Kum Saati Yayınları, İstanbul, Mayıs 2005.
→Zekeriya TÜRKMEN, "Mustafa Kemal Paşa'nın Büyük taarruz Öncesinde Süvari Kolordusunu Denetlemesi ve Ilgın Manevrasında Süvari Kolordusu", Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Cilt: 20, Sayı:58, 2004, s. 203-230.
Yukarıdaki makaleye genel ağdan ulaşmak için BKZ.↴
https://dergipark.org.tr/en/pub/aamd/issue/53354/709214
→Fatih ÖZKURT, Mustafa Kemal Atatürk Döneminde İcra Edilen Askeri Manevra ve Tatbikatlar (1909-1938), T.C. Selçuk Üni. Sosyal Bilimler Ens. Tarih Ana Bilim Dalı Atatürk İlk. ve İnk. Tarihi Bilim Dalı, Doktora Tezi, Konya 2013.
 |
| Ilgın Manevraları- Atatürk |
Süvari hazırlıklarının en önemlisi ise Başkomutan Mustafa Kemal Paşa'nın da katılımlarıyla 15 Nisan'da süvari kolordusuna yaptırılan manevra idi. Manevra, gerçek silahlar ve muharebe araç-gereçleri ile yapıldı. Ordunun manevra yeteneği en yüksek kesimi süvarilerdi. Bu açıdan tatbikat, savaş öncesi ciddi önem arz etmekteydi. Süvari kolordusuna bağlı iki tümenin mavi ve kırmızı gruplara ayrılan birlikleri; disiplinli bir biçimde ağır arazi şartlarında süratle hareket etmiş, son hız açılıp yayılma ilerlemeleri bir hayli heybetli olmuştu. Tatbikat sonrası birkaç bin atlının dört nala geçişleri ise görülmeye değerdi. Başkomutan M. Kemal Paşa'nın, kusursuz yapılan manevralar nedeniyle sevinçten gözleri ışıl ışıl parlamıştı. Gerçekten de Büyük Taarruz'da yıldırım harbi yaparak, son sürat düşmanın gerilerine ilerleyen, belini kıran süvariler oldu. Yüzlerce kilometreyi iki haftada katedip İzmir'e ilk giren birlikler yine süvariler olmuştu.
 |
| Ilgın Manevraları Atatürk-İnönü |
DİKKAT→Süvari kolordusu, manevra harekatından 2 hafta önce (1 Nisan 1922) Başkomutan Mustafa Kemal'in maiyetindeki Sovyet Elçi S. İvaneviç Aralov ve Azerbaycan elçisi İbrahim Abilof'a çeşitli gösterilerde ve resmi geçitte bulunmuş; dünya kamuoyuna gövde gösterisi yapmıştır. Siyasi anlamda Sovyet Rusya'nın ve Azerbaycan'ın Kurtuluş Savaşı'na destekleri amaçlanmıştır. İkmal ve iaşesini kağnısıyla, devesiyle taşıyıp tamamlayan Anadolu Hareketinin kararlılığı ve azmi tüm dünyaya gösterilmek istenmiştir. Ayrıca Türklerle birlikte savaşmak isteyen ve bunun için Zonguldak tarafından asker çıkartıp Kocaeli'ne gelmek isteyen Ruslara, ülkenin Türkler tarafından tek başına kurtarılabileceği gösterilmiştir. Başkomutan; Ruslara, benim kuvvetim İzmir'i de İstanbul'u da kurtarmaya kâfidir, diyerek bunu fiili olarak göstermiştir. Tüm bunların yanında Türk-Sovyet yakınlaşması, İngilizleri de endişelendirmiştir.
Derleyen: Ali ÇİMEN
Kaynakça:
→Hazırlayan,Erol CİHANGİR, Aralov'un Hatıralarında Mustafa Kemal ve Türkiye, Kum Saati Yayınları, İstanbul, Mayıs 2005.
→Zekeriya TÜRKMEN, "Mustafa Kemal Paşa'nın Büyük taarruz Öncesinde Süvari Kolordusunu Denetlemesi ve Ilgın Manevrasında Süvari Kolordusu", Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Cilt: 20, Sayı:58, 2004, s. 203-230.
Yukarıdaki makaleye genel ağdan ulaşmak için BKZ.↴
https://dergipark.org.tr/en/pub/aamd/issue/53354/709214
→Fatih ÖZKURT, Mustafa Kemal Atatürk Döneminde İcra Edilen Askeri Manevra ve Tatbikatlar (1909-1938), T.C. Selçuk Üni. Sosyal Bilimler Ens. Tarih Ana Bilim Dalı Atatürk İlk. ve İnk. Tarihi Bilim Dalı, Doktora Tezi, Konya 2013.
Yorumlar
Yorum Gönder