Jön Türklerin Tahttan İndirdiği İlk Padişah Kimdir? (KPSS- Kısaca)

  Sultan Abdülaziz, Jön Türkler (Genç Osmanlılar) tarafından Osmanlı tahtından indirilen ilk padişahtır. 30 Mayıs 1876'da, askerlerin ve medrese öğrencilerinin de katıldığı darbe girişimi ile tahttan indirilmiş; yerine yeğeni V. Murat geçmiştir. Osmanlı aydınları tarafından tahttan indirilen ilk padişahtır. Ayrıca yabancı ülkelere geziye çıkan tek Osmanlı padişahıdır.

Sultan Abdülaziz

   Osmanlı Devleti dağılma dönemi sürecinde siyasi, ekonomik, askeri ve mali yönlerden problemler yaşadı. bu sorunlarının çözümünün Meşrutiyet olduğunu iddia eden Osmanlı aydınları Mithat Paşa liderliğinde Abdülaziz'i tahttan indirmeye karar verdiler. Sık sık görüştükleri yeğeni V. Murat da Meşrutiyet taraftarı ve batı kültürüne açık bir kişilikti. V. Murat'ın da kabul etmesi ile Abdülaziz'in tahttan indirilmesi kararlaştırıldı. "Erkan-ı Erbaa" Mithat Paşa liderliğinde plan hazırladı. Şeyhülislamdan fetva alındıktan sonra plan uygulanmaya başlandı. Askeri birlikler hazırlıklarını tamamladı. Medrese öğrencileri de plan dahilinde dersleri boykot etti.

  30 Mayıs 1876'da, askeri birlikler ve Harbiye öğrencileri komutanlarının emri ile Dolmabahçe Sarayını abluka altına aldılar. Sultan Abdülaziz Dolmabahçe'den çıkarılarak Topkapı Sarayı'na götürüldü. 

  Kendisine III. Selim'in dairesi ayrıldı. Devrik padişah burada; " Beni de amcam Selim gibi bitirecekler" demiştir. Daire o gece yağan yağmurdan su almıştı. Çoluk çocuk sırılsıklam kaldılar. Daire, tadilat yapılmadan oturulacak bir halde değildi. Bunun üzerine devrik sultan, kendi isteği ile Fer'iye Sarayı'na nakledildi. 3 gün sonra ise (4 Haziran 1876) bilek damarları kesilmiş bir halde odasında bulundu. Şüpheli ölümü, yeğeni V. Murat'ı akıl ve ruh sağlığı açısından derinden etkiledi. Yeğeni V. Murat sadece 93 gün tahtta kalacak ve o da amcası gibi akıl sağlığı yerinde olmadığı gerekçesi ile hal'edilecekti (tahttan indirilecekti).

Derleyen: Ali ÇİMEN

→V. Murat'ın 93 Günlük padişahlığı- Öncesi ve Sonrası Yaşananlar↔Ayrıca BKZ.
http://www.sessiztarih.net/2020/07/v-muratin-93-gunluk-padisahligi-oncesi.html

→Yurt dışı gezisi yapan ilk ve Son Osmanlı Padişahı↔Ayrıca BKZ.↴
http://www.sessiztarih.net/2014/04/yurtdisina-geziye-cikan-ilk-osmanli.html

→Mısır Eyaleti'ne Seyahat Eden İlk ve Tek Osmanlı Padişahı↔Ayrıca BKZ.↴
http://www.sessiztarih.net/2020/06/misir-eyaletine-seyahat-eden-ilk-ve-tek.html

Kaynakça:

→TDV İslam Ansiklopedisi, Abdülaziz, Cilt:1, İstanbul 1988, s. 179-185.