Ana içeriğe atla

Etabli Sorunu Nedir? (Özet)

  Nüfus Mübadelesi sırasında yaşanan nüfusların yerleşik olma sorununa Etabli Sorunu denir. Fransızca kökenli Etablis (etablissement); yerleşiklik, oturma anlamlarını taşır. Sorun Türkiye ile Yunanistan arasında yaşanmıştır.

  Lozan Anlaşması döneminde iki ülke arasında Nüfus Mübadelesi hakkında bir anlaşma yapıldı. Buna göre; Yunanista'daki Müslüman nüfus ile Türkiye'deki Ortodoks-Rum nüfus yer değiştirecek; karşılıklı göç edecekti. Fakat Yunanistan'daki Batı Trakya Türkleri ile İstanbul Rumları mübadelenin kapsamı dışında tutuldu. 

Mübadele başladıktan sonra ise Yunanistan, daha fazla sayıda Rum'u İstanbul'da tutmak ve Batı Trakya'daki Türk nüfusunu azaltmak için yerleşiklik (etabli) teriminin yeniden tanımlanmasını istedi. Bunun için Milletler Cemiyeti'ne giderek; kendi çıkarlarına uygun kararlar aldırdı. Türkiye ise yerleşik Rumların kimler olacağının kendi yasaları ile belirleneceği tezinde diretti. İstanbul'da 1912 sonrası gelenlerin mübadele kapsamında tutulmasını istedi. Sorun Milletler Cemiyetinde çözülemeyince iki ülke arasında gerilim arttı.

   Mübadele sorunu bir Etabli sorununa dönüştü. 1926 Atina Anlaşması ile anlaşmaya varılsa da çözüm hep sürüncemede kaldı. Nihayet 10 Haziran 1930 Ankara Anlaşması ile sorun çözüldü. Batı Trakya Türkleri ve İstanbul Rumları oturma tarihlerine bakılmaksızın mübadele dışı tutulup etabli kabul edildi. Sorunun sona ermesi ile Türk- Yunan dostluğu başlamış oldu.

→Etabli Sorunu AYRINTILI BİLGİLER için BKZ.

→Ayrıca Nüfus Mübadelesi AYRINTILI BİLGİLER için BKZ.

→Nüfus Mübadelesi  ÖZET ANLATIM için BKZ.
http://www.sessiztarih.net/2020/06/turk-rum-nufus-mubadelesi-nedir-ozet.html

 Emvâl-i Metrûke Nedir?↦Ayrıca BKZ.
http://www.sessiztarih.net/2020/06/emvali-metruke-nedir.html

Derleyen: Ali ÇİMEN

   

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Hicrî Takvim Miladi Takvime Nasıl Çevrilir?

Örnek: Hicrî 1431 yılını Miladi Takvime Çevirme Aşamaları: I. Aşama : 1441 Hicrî yıl 33 sayısına bölünür. Çünkü 1 Hicri yıl yaklaşık 354 gündür. Hicrî takvim kamerî, yani aya dayalı düzenlenir. Güneşe dayalı düzenlenen Miladi Takvimde ise 1 miladi yıl yaklaşık 365 gündür. İki takvim arasında bir yıllık sürede 11 günlük fark görülür. Bu fark toplamda her 33 yılda 1 yıl olmuş olur. 1431/ 33 = 43,36...→ yaklaşık 43. Böylece 33 yılda 1 yıllık farktan 1431 yılda kaç yıl fark olduğu ortaya çıkar. II. Aşama :  Yukarıda çıkan sonuç, Hicri yıldan çıkarılır. 1431-43= 1388 Böylece Hicri Takvimin Miladi takvim ile arasındaki fark düzeltilmiş oldu. III. Aşama : Yukarıda çıkan sonuç yıl farkı alınmış hicri tarihtir. Son olarak bu sonuca iki takvim arasında 622 yıl farkı eklenir. Hicrî Takvim başlangıcı, İslam Dini Peygamberi Hz. Muhammed'in Mekke'den Medine'ye Hicreti olayıdır. Bu olay Miladi 622'de olmuştur. 622 rakamı   iki takvim arasındaki yıl farkı

Tevaif-i Mülük Devletler Ne Demektir?

   Abbasi Devleti'nin (750-1258) merkezi otoritesinin zayıflaması ve Abbasiler'e bağlı yöneticilerin (Emir'ül Umeralar) kendi bölgelerinde bağımsızlıklarını ilan etmeleri ile ortaya çıkan feodal devletlere Tevaif-i Mülük Devletler denir. Tevaif'ül Mülük Devletler, Abbasiler'in çözülmesine ve parçalanmasına zemin hazırlamıştır.  Ayrıca BKZ. → Emir'ül Umera Nedir? ↴ http://www.sessiztarih.net/2014/08/emirul-umera-nedir.html Tevaif-i Mülük Devletler    şunlardır: * Mısır 'da; - Tolunoğulları (Mısır'da kurulan ilk Türk- İslam Devleti) - İhşitler (Akşitler) (Mısır'da kurulan 2. Türk-İslam Devleti) Ayrıca BKZ. → Hicaz'a egemen olan ilk Türk devleti ↴ http://www.sessiztarih.net/2014/05/hicaza-egemen-olan-ilk-turk-devleti.html - Fatimiler (Şii Arap Devleti) * İran 'da; - Tahiriler - Saffariler - Büveyhoğulları * Horasan 'da; - Samanoğulları * Kuzey Afrika 'da; - Ağlebiler - İd

Yurt Açan-Yurt Tutan-Yurt Kurtaran Savaşları Nedir?

Tarihte; Malazgirt Savaşı "Yurt Açan Savaş", Miryokefalon Savaşı "Yurt Tutan Savaş", Büyük Taarruz "Yurt Kurtaran Savaş", Dandanakan Savaşı "Devlet Kuran Savaş" olarak nitelendirilir.    26 Ağustos 1071'de Büyük Selçuklu Devleti ile Anadolu'ya egemen olan Bizans İmparatorluğu arasında Malazgirt Meydan Savaşı yapıldı. BSD Sultanı Alparslan'ın orduları Romen Diyojen'in Bizans Ordusunu hezimete uğrattı. Bu savaştan sonra Türkler Anadolu'yu yurt edinmeye başladı. " Anadolu'nun kapıları Türklere açıldı."    11 Eylül 1176'da Anadolu Selçuklu Devleti ile Bizans İmparatorluğu arasında Denizli-Isparta arasındaki bölgede Miryokefalon  ( Myriokephalon)  Savaşı yapıldı. Bizans İmparatorluğu'nun bu savaştaki amacı Türkleri Anadolu'dan çıkarmaktı. ASD Sultanı II. Kılıç Arslan'ın orduları Bizans ordularını bozguna uğrattı. Böylece Anadolu'nun Türk yurdu olduğu kesinleşti. Türklerin Anadolu'dan atılamay