Osmanlı Devleti'nde padişah annelerine verilen unvana vâlide sultan denir. Harem hiyerarşisinde en üstteki kişidir. Emrinde birçok yardımcısı olan valide sultan, saraydaki cariyelerin düzenini sağlayan kişidir. En önemli özelliklerinden biri ise birçok hayır işine karışmalarıdır.
Padişah anneleri yüksek gelirli paşmaklık sahibi kimselerdi. Bu gelirlerini hayır işlerinde, külliye yapımlarında kullanmışlardır. Ayrıca bazı padişah anneleri bir müddet devlet yönetiminde de etkili olmuştur. Osmanlı tarihi boyunca 23 vâlide sultan, oğlunun padişahlığını görmüştür. Bu vâlide sultanlardan en önemlileri Kösem Sultan, Hatice Turhan Sultan, Safiye Sultan, Nurbânû Sultan gibi sultanlar özellikle devlet işlerine karışmaları bakımından önemlidir. Öyle ki IV. Murat ve Sultan İbrahim'in annesi, IV. (Avcı) Mehmet'in babannnesi "Ulu Vâlide" Kösem Sultan, adı geçen üç padişah döneminde de devlet yönetiminde, padişahların yaşlarının da küçük olması dolayısı ile devleti tabir-i caiz ise kendisi yönetmiştir.
 |
| Ayşe Hafsa Sultan (Temsili) |
Kanuni'nin annesi Ayşe Hafsa Sultan, Sultan Abdülmecid'in annesi Bezmialem Sultan, Sultan Abdülaziz'in annesi Pertevniyal Sultan gibi padişah anneleri ise hayır işleri ve yaptırdıkları eserler ile önem arz ederler.
Sultan II. Abdülhamid'i yetiştiren manevi annesi ise Piristû Sultandır. Öz oğlu olmamasına rağmen eşi Sultan Abdülmecid'in oğlu II. Abdülhamid'i kendi oğlu gibi büyütmüştür. II. Abdülhamid ise manevi annesine vâlide sultan unvanı vermiştir. Pirustû Sultan Osmanlı'nın son valide sultanıdır.
Konu ile ilgili ayrıntılı bilgi ve kaynakça için BKZ.→Osmanlı'da Vâlide Sultan↴
Ayrıca BKZ. →Valide Sultanların isimleri Nedir?
Derleyen: Ali ÇİMEN
Yorumlar
Yorum Gönder