Camp David Anlaşmaları Nedir?

1973 Yom- Kippur Savaşı sonrası, Arap ülkeleri ile İsrail arasında kalıcı barış sağlamak amacıyla, ABD'nin ''mekik diplomasisi'' yoluyla arabuluculuk yaparak, Mısır ile İsrail arasında 17 Eylül 1978'de imzalattığı anlaşmalara Camp David Anlaşmaları denir. 

Mekik Diplomasisi için bakınız:
http://www.sessiztarih.net/2014/05/mekik-diplomasisi-arap-israil-nedir.html

Camp David Neresidir? için bakınız:
http://www.sessiztarih.net/2014/05/camp-david-neresidir.html

ABD başkanı Nixon, 1974'ten itibaren Mısır ile ilişkilerini güçlendirmeye başlamış, Ortadoğu'ya kalıcı bir barışı getirebilmek amacıyla kolları sıvamıştı. 1977 yılına gelindiğinde ABD, barış görüşmelerini arttırdı. Ayrıca Mısır ve İsrail arasında karşılıklı resmi görüşmeler başladı. Bir taraftan barış diyen İsrail, öte taraftan Batı Şeria bölgesinde yeni yerleşim yerleri açtıkça, görüşmeler tıkanıyordu. İmdada yetişen Yahudi lobisinden ABD'nin Dışişleri Bakanı Henry Kissenger, ''mekik diplomasisi' başlattı. Özellikle Mısır ve İsrail'i orta bir yere getirmeyi başardı. Sonucunda da Camp David Anlaşmaları imzalandı. 

Dönemin ABD başkanı Jimmy Carter gözetiminde 12 gün boyunca süren gizli pazarlık sonuçlandı. Mısır devlet başkanı Enver Sedat ve İsrail Başbakanı Menahem Begin arasında 17 Eylül 1978'de Camp David'de 26 Mart 1979'da imzalanacak barış anlaşmasının temeli atıldı. Camp David imzalandı. Bu iki lider daha sonra da (1978) Nobel Barış ödülünü birlikte alacaktı.

Enver Sedat ve Menahem Begin Camp David'de...

Camp David Anlaşmaları'na göre; 

* Gazze ve Batı Şeria'da yaşayan Filistinlilere, özellikleri İsrail, Mısır ve Ürdün tarafından belirlenecek, beş yıl sürecek olan bir muhtariyet (özerklik) verilmelidir. Muhtariyet dönemi içerisinde İsrail, asker miktarını askeri seviyeye indirmelidir. Muhtariyet döneminin 3. yılından itibaren İsrail, Mısır, Ürdün ve Filistin temsilcileri bir araya gelmeli; Batı Şeria ve Gazze'nin nihai statüsü için anlaşma yapılmalıdır. Dönem içinde İsrail ve Ürdün de müzakere görüşmeleri düzenlemelidir.

* İsrail, Sina Yarımadası'ndan çekilmelidir. Buna karşılık Mısır da İsrail'i tanımalıdır.

Camp David Anlaşmaları Sonucunda;

* İşgalci İsrail, Filistin toprakların resmiyet, meşruiyet kazanmaya çalıştı.

* İsrail, Kudüs'ü yahudileştirme fırsatı buldu.

* İsrail, batı sınırlarını güvence altına aldı.

* İlk kez bir Arap ülkesi, Mısır, İsrail'i resmen tanıdı.

* Anlaşmaya diğer Arap ülkeleri şiddetle karşı çıktı. Mısır'a olan para desteğini çekti. Hatta Bağdat'ta toplanan Arap ülkeleri, 1979 Mart'ında Mısır'dan anlaşmayı feshetmesini istedi.

* Arap ülkeleri SSCB'ye yakınlaştı.

* Mısır, ABD'ye yakınlaştı. ABD, Mısır'a para desteği sağladı.

Sedat-Carter-Begin

 Sonuç olarak Ortadoğu'da istenen nihai barış sağlanamadı. Çünkü İsrail, yeni yerleşim yerleri açmayı sürdürdü. Golan Tepeleri'nden vazgeçmedi. Kudüs'ü başkent ilan etti. Filistin halkına baskı yapmayı sürdürdü.

Hazırlayan: Ali ÇİMEN