Ana içeriğe atla

Osmanlı'nın Şair Padişahları ve Mahlasları

           PADİŞAH                                                                      *Mahlası

1- II. Murad                                                                          Murad ve Murâdî

2- I. Mehmet (Fatih Sultan Mehmet)                                      Avnî

3-II. Bayezid                                                                                 Adlî

4-I. Selim (Yavuz Sultan Selim)                                       Selîm ve Selîmî

5-Süleyman (Kanuni Sultan Süleyman)                                Muhibbî

6-II. (Sarı)Selim                                                                  Selim ve Selimî

7-III. Murad                                                                         Murad ve Murâdî

8-III. Mehmed                                                                     Mehmed ve Adlî

9-I. Ahmed                                                                           Ahmed ve Bahtî

10-II.  (Genç)Osman                                                          Fâris ve Fârisî

11-IV. Murad                                                                       Murad ve Murâdî

12-IV. (Avcı) Mehmet                                                                  Vefâ' î 

13-II. Ahmet                                                                                  Ahmed

14-II. Mustafa                                                                             İkbalî

15-III. Ahmed                                                                             Necib

16-I. Mahmud                                                                           Sebkatî

17-III. Mustafa                                                                          Cihangir

18-III. Selim                                                                        Selim ve İlhamî

19-II. Mahmud                                                                           Adlî

20-V. Mehmed                                                                           Reşad

*Divan edebiyatında şairlerin şiirlerinde kullandığı takma isme Mahlas denir.

DİKKAT→Osmanlı Tarihinde bilinen ilk şair padişah II. Murat'tır. Ayrıntılı bilgi için BKZ. Osmanlı'da İlk Şair Padişah Kimdir? ↴
http://www.sessiztarih.net/2020/07/osmanlida-ilk-sair-padisah-kimdir.html

DİKKAT→ Divanı olan ilk şair sultan Fatih Sultan Mehmet'tir.


DİKKAT→ Fatih'in taht kavgası yapan iki oğlu II. Bayezid ve Cem Sultan da şairdir. Kaynaklar, Cem Sultan'ın Cem mahlası ile hem babasından hem de kardeşinden daha güçlü bir kalemi olduğunu belirtir. Cemşîd u Hurşîd adlı mesnevi, Cem Sultan tarafından babası Fatih için yazılmıştır.

DİKKAT→ Padişah olmayan fakat Cem Sultan gibi Osmanlı hanedanına mensup bireylerin şiirlerine ve divanlarına rastlanır. II. Bayezit'in oğlu Şehzade Korkut Harimî mahlası ile Kanuni'nin oğlu Şehzade Bayezid ise Şâhî mahlası ile şiirler yazmıştır. Ayrıca Kanuni'nin divanının bir kısmını bastıran II. Mahmut'un kızı Âdile Sultan da kendi adını mahlas olarak kullanarak divan oluşturmuştur.

DİKKAT→"Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi 
                     Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi

dizeleri Kanuni'ye ait ünlü dizelerdir. Kanuni; Halkın nazarında devlet en çok itibar edilen bir şeydir; ama bu dünyada gerçek devlet bir nefes sağlıktır, demektedir.

Derleyen: Ali ÇİMEN



Kaynakça:

→Günay KUT, "Payitaht İstanbul'un Sultan Şairleri (Seyf Ve'l Kalem Sahipleri)"İlmi Araştırmalar Dergisi, Sayı:9, 2000, s.161-178.

Makaleye Ulaşmak için BKZ.↴

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Yurt Açan-Yurt Tutan-Yurt Kurtaran Savaşları Nedir?

Tarihte; Malazgirt Savaşı "Yurt Açan Savaş", Miryokefalon Savaşı "Yurt Tutan Savaş", Büyük Taarruz "Yurt Kurtaran Savaş", Dandanakan Savaşı "Devlet Kuran Savaş" olarak nitelendirilir.    26 Ağustos 1071'de Büyük Selçuklu Devleti ile Anadolu'ya egemen olan Bizans İmparatorluğu arasında Malazgirt Meydan Savaşı yapıldı. BSD Sultanı Alparslan'ın orduları Romen Diyojen'in Bizans Ordusunu hezimete uğrattı. Bu savaştan sonra Türkler Anadolu'yu yurt edinmeye başladı. " Anadolu'nun kapıları Türklere açıldı."    11 Eylül 1176'da Anadolu Selçuklu Devleti ile Bizans İmparatorluğu arasında Denizli-Isparta arasındaki bölgede Miryokefalon  ( Myriokephalon)  Savaşı yapıldı. Bizans İmparatorluğu'nun bu savaştaki amacı Türkleri Anadolu'dan çıkarmaktı. ASD Sultanı II. Kılıç Arslan'ın orduları Bizans ordularını bozguna uğrattı. Böylece Anadolu'nun Türk yurdu olduğu kesinleşti. Türklerin Anadolu'dan atılamay

Atatürk ve Dayısının Çiftliğindeki Günleri

Mustafa Kemal'in Çiftlik Hayatı Mustafa Kemal, Selanik Şemsi Efendi İlkokulu'nda okulun altıncı sınıfında, yani orta kısmının ikinci bölümünü de bitirdiği dönemde babası Ali Rıza Efendi'yi kaybetmenin (28 Kasım 1893) acısını yaşadı. Şok yaşayan aile Zübeyde Hanım'ın isteği üzerine bir müddet Selanik yakınlarındaki Langaza'ya gitti. Orada küçük Mustafa'nın dayısı Hüseyin Ağa, çiftlikte çalışıyordu. Zübeyde Hanım maddi zorluklar yüzünden bu tercihi yapmıştı. Çiftlikte dayısı Hüseyin Ağa ile birlikte çiftlik işlerine yardım etti. Doğayla iç içe oldu. El becerilerini geliştirdi. Bakla tarlsında bekçilik yaptı. Bu çiftlikte bir dönem kalan Mustafa Kemal öğrenim hayatına da ara vermek zorunda kalmıştı. Mustafa'yı buradaki Rum Kilise Okulu'na yollamayı düşünmüşlerse de kendisi buna karşı çıkmıştı. Çiftliğin Arnavut yazıcısı Kamil Efendi'nin ve komşuları Hatice Hanım'ın verdiği derslerden de memnun kalmamıştı. Eğitim imkanından yoksun kalan bu

Gülbank Duası Nedir?

      Tekke âyinlerinde, saraylarda yapılan merâsimlerde, yeniçerilerin törenlerinde hep bir ağızdan yüksek sesle okunan ilâhi ya da duâlara GÜLBANG (Gülbank) denir.   Gülbanklar genellikle Türkçe ve topluca edilen dualardır.  Allah'a yalvarıp yakarma için söylenen dualardır. Yapılacak, ortaya konulacak iş; hayır, mutluluk, başarı getirsin diye yapılan dualardır.   Osmanlıca sözlükte ise Gülbang-ı Muhammedî, ezan demektir. Yeniçeri Gülbankı    Özellikle Bektaşilik, Mevlevîlik ve diğer bazı tarikatlarda çok yaygın bir dua geleneğiydi. Osmanlı Devleti'ndeki en stratejik askeri bölüklerden biri olan Yeniçeri Ocağı'nda bu gelenek yüzlerce yıl sürdürüldü. Yeniçeriler Bektaşîydi,  Ocağ-ı Bektaşîyân'dı.   Ayrıca  Mehteran Bölüğünde mehterbaşı da gülbank okurdu.      Özellikle tarihi Edirne Kırpınar Yağlı güreşlerinde ve diğer yağlı güreşlerde gülbank geleneği günümüze dek sürdürülmüştür. Yine esnaf teşkilatı olan Ahilikte, çıraklık, kalfalık ve ustalık törenl