Türkiye ile Fransa arasında özellikle 1923 ve 1924 yıllarında yoğun bir biçimde yaşanan, Türkiye'nin yabancı okulları kendi iç hukuk kurallarına göre denetim altına almasına karşı çıkılması ile doğan soruna Yabancı Okullar Sorunu denir. Soruna Fransa'nın Anadolu ve İstanbul'da yoğun sayıda okulunun bulunması yüzünden özellikle Fransa ile yaşandığından Fransız Okulları Sorunu da denir. Türkiye bir iç sorun gördüğü için kimseyi konuya karıştırmak istemedi. Dini misyonerlik faaliyetlerinin yapılmaması, bölücü propagandalardan vazgeçilmesi ve kurulacak milli, lâik, modern eğitim sisteminin bir parçası olmaları gerektiği için bu okullar konusuna el attı. Sorunu Maarif Kanunları ile çözdü.
Lozan Barış Anlaşması'nda bu okullarla ilgili karar verici ve denetim hakkına sahip kurumun Türkiye olduğu ortaya kondu. Fakat Türkiye'nin henüz Lozan Barışı tartışma aşamasındayken dahi tavizsiz bir biçimde yabancı okulların üzerine gitmesi, 1924'te Fransa'nın Türkiye'nin bu konudaki bakış açısına onay verdi. Sorun resmi makamlarca çözüldü. Türkiye'nin 3 Mart 1924'te Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile bu okulları tamamen Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlaması, 2 Mart 1926 Maarif Teşkilatı Hakkındaki Kanun ile çeşitli temel düzenlemeler yaparak konuya netlik kazandırması ile Türkiye bu sorunu kendi iç sorunu olarak yabancıları karıştırmadan çözmüş, bağımsızlık fikrine uygun hareket etmişti.
Türkiye'nin Milli eğitim ile ilgili kanun ve yönetmeliklerde konu ile ilgili ortaya koyduğu hükümler genel olarak aşağıdaki biçimde özetlenebilir:
→Bütün yabancı okullar Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlanacaktır.
→ Denetimleri, idari ve eğitim-öğretim teftişleri MEB'e bağlı eğitim müfettişleri tarafından yapılacaktır.
→Yabancı okullar Türkçe, Tarih ve Coğrafya derslerini ders programları içine alacaklar; bu dersleri Türkçe olarak Türk öğretmenler ile işleyeceklerdir.
→Yabancı okulların siyasi propaganda malzemesi olması yasaklamıştır.
→Öğrenciler için yapılan törenlerde, verilen ödüllerde yabancı ülke bayrağı kullanılmayacaktır.
→ Okulların koridorlarında, sınıflarda haç işareti ve benzeri dini simgeler kaldırılacak; sınıflar dini tören yeri olmayacaktır.
→ Eskiden son sınıf öğrencilerinin elçiliklerde girdiği sınavlar kaldırılacak; tüm öğrenciler MEB gözetiminde kendi okullarında sınava girecektir.
→ Özel okul açma yetkisi, MEB'in onayında ve elinde olacaktır.
Konu ile ilgili ayrıntılı bilgi için BKZ.↴
http://www.sessiztarih.net/2020/06/osmanlidan-turkiyeye-yabanci-okullar.html
Derleyen: Ali ÇİMEN
Yukarıdaki kaynak fotoğraf MEB'in ''EBA'' sisteminden alınmıştır. |
Yorumlar
Yorum Gönder