Çanakkale'nin antik dönemdeki isimleri Dardanelles ve Hellespontos'tur. Osmanlı döneminde ise bölgeye Kale-i Sultaniye (Kal'a-i Sultaniye) denilmiştir. Çanakkale Boğazı'na ise Avrupalılar Dardaneller; İngilizler Chanak ya da Kale Sultanie demişlerdir. Piri Reis'in Kitab-ı Bahriyesinde ''Akdeniz Boğazı'' tabiri de kullanılmıştır.
Çanakkale, Fatih Sultan Mehmet ve Atatürk'ün kendi dönemlerinde ''Hector'un öcünü aldım.'' dedikleri iddia edilen Truvalıların (Troyalıların) kentidir.
İlk Çağ uygarlıklarının yaşadığı dönemde Çanakkale Boğazı ve çevresi İstanbul Boğazı ve çevresinden daha fazla canlılığa sahipti. Bölgede Truva, Dardanos, Sestos, Abidos, Lampsakos gibi şehirler kurulmuştu. Boğazın Hellespontus (Hellespontos) adı ise mitolojide Kral Athamas'ın kızı Helle'den gelmektedir.
Fatih Sultan Mehmet, İstanbul'un güvenliğini sağlamak için boğazın Rumeli tarafına Kilitbahir Kalesi'ni, Anadolu yakasına ise Kale-i Sultaniye'yi yaptırdı. Zamanla boğazın çevresinde yerleşim gelişti. Bölge, Kal'a-i Sultaniye Sancağı oldu.
18 Mart 1915'de, Çanakkale Deniz Savaşlarında İtilaf Devletleri Donanması, Osmanlı savunmasına karşı ağır bir yenilgi aldı. Böylece Çanakkale Boğazı'nı geçemedi. Bu olay sonrası İngiliz Harp Kabinesinin ''Çanakkale geçilmez!.'' sözü hafızalara kazınmıştır.
Kale-i Sultaniye Nedir? Neresidir?Ayrıca BKZ.↴
Derleyen: Ali ÇİMEN
Dardanelles |
Kaynakça:
→TDV İslam Ansiklopedisi, Çanakkale Boğazı, C. 8, İstanbul 1993, s. 199-203.
→Havva PORTAKAL, ''Çimenlik Kalesi'', Kalenin Sesi,11 Aralık 2018. BKZ↴
→TC. Kültür ve Turizm Bakanlığı Çanakkale İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü için BKZ.↴
Yorumlar
Yorum Gönder