Ana içeriğe atla

Çanakkale'nin Tarihteki İsimleri

   Çanakkale'nin antik dönemdeki isimleri Dardanelles ve Hellespontos'tur. Osmanlı döneminde ise bölgeye Kale-i Sultaniye (Kal'a-i Sultaniye) denilmiştir. Çanakkale Boğazı'na ise Avrupalılar Dardaneller; İngilizler Chanak ya da Kale Sultanie demişlerdir. Piri Reis'in Kitab-ı Bahriyesinde ''Akdeniz Boğazı'' tabiri de kullanılmıştır. 

  Çanakkale, Fatih Sultan Mehmet ve Atatürk'ün kendi dönemlerinde ''Hector'un öcünü aldım.'' dedikleri iddia edilen Truvalıların (Troyalıların) kentidir.

   İlk Çağ uygarlıklarının yaşadığı dönemde Çanakkale Boğazı ve çevresi İstanbul Boğazı ve çevresinden daha fazla canlılığa sahipti. Bölgede Truva, Dardanos, Sestos, Abidos, Lampsakos gibi şehirler kurulmuştu. Boğazın Hellespontus (Hellespontos) adı ise mitolojide Kral Athamas'ın kızı Helle'den gelmektedir.

  Fatih Sultan Mehmet, İstanbul'un güvenliğini sağlamak için boğazın Rumeli tarafına Kilitbahir Kalesi'ni, Anadolu yakasına ise Kale-i Sultaniye'yi yaptırdı. Zamanla boğazın çevresinde yerleşim gelişti. Bölge, Kal'a-i Sultaniye Sancağı oldu.

18 Mart 1915'de, Çanakkale Deniz Savaşlarında İtilaf Devletleri Donanması, Osmanlı savunmasına karşı ağır bir yenilgi aldı. Böylece Çanakkale Boğazı'nı geçemedi. Bu olay sonrası İngiliz Harp Kabinesinin ''Çanakkale geçilmez!.'' sözü hafızalara kazınmıştır.

Kale-i Sultaniye Nedir? Neresidir?Ayrıca BKZ.↴

Derleyen: Ali ÇİMEN

Dardanelles

Kaynakça:

→TDV İslam Ansiklopedisi, Çanakkale Boğazı, C. 8, İstanbul 1993, s. 199-203. 

→Havva PORTAKAL, ''Çimenlik Kalesi'', Kalenin Sesi,11 Aralık 2018. BKZ↴

TC. Kültür ve Turizm Bakanlığı Çanakkale İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü için BKZ.↴
   

   

   

   

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Yurt Açan-Yurt Tutan-Yurt Kurtaran Savaşları Nedir?

Tarihte; Malazgirt Savaşı "Yurt Açan Savaş", Miryokefalon Savaşı "Yurt Tutan Savaş", Büyük Taarruz "Yurt Kurtaran Savaş", Dandanakan Savaşı "Devlet Kuran Savaş" olarak nitelendirilir.    26 Ağustos 1071'de Büyük Selçuklu Devleti ile Anadolu'ya egemen olan Bizans İmparatorluğu arasında Malazgirt Meydan Savaşı yapıldı. BSD Sultanı Alparslan'ın orduları Romen Diyojen'in Bizans Ordusunu hezimete uğrattı. Bu savaştan sonra Türkler Anadolu'yu yurt edinmeye başladı. " Anadolu'nun kapıları Türklere açıldı."    11 Eylül 1176'da Anadolu Selçuklu Devleti ile Bizans İmparatorluğu arasında Denizli-Isparta arasındaki bölgede Miryokefalon  ( Myriokephalon)  Savaşı yapıldı. Bizans İmparatorluğu'nun bu savaştaki amacı Türkleri Anadolu'dan çıkarmaktı. ASD Sultanı II. Kılıç Arslan'ın orduları Bizans ordularını bozguna uğrattı. Böylece Anadolu'nun Türk yurdu olduğu kesinleşti. Türklerin Anadolu'dan atılamay

Atatürk ve Dayısının Çiftliğindeki Günleri

Mustafa Kemal'in Çiftlik Hayatı Mustafa Kemal, Selanik Şemsi Efendi İlkokulu'nda okulun altıncı sınıfında, yani orta kısmının ikinci bölümünü de bitirdiği dönemde babası Ali Rıza Efendi'yi kaybetmenin (28 Kasım 1893) acısını yaşadı. Şok yaşayan aile Zübeyde Hanım'ın isteği üzerine bir müddet Selanik yakınlarındaki Langaza'ya gitti. Orada küçük Mustafa'nın dayısı Hüseyin Ağa, çiftlikte çalışıyordu. Zübeyde Hanım maddi zorluklar yüzünden bu tercihi yapmıştı. Çiftlikte dayısı Hüseyin Ağa ile birlikte çiftlik işlerine yardım etti. Doğayla iç içe oldu. El becerilerini geliştirdi. Bakla tarlsında bekçilik yaptı. Bu çiftlikte bir dönem kalan Mustafa Kemal öğrenim hayatına da ara vermek zorunda kalmıştı. Mustafa'yı buradaki Rum Kilise Okulu'na yollamayı düşünmüşlerse de kendisi buna karşı çıkmıştı. Çiftliğin Arnavut yazıcısı Kamil Efendi'nin ve komşuları Hatice Hanım'ın verdiği derslerden de memnun kalmamıştı. Eğitim imkanından yoksun kalan bu

Gülbank Duası Nedir?

      Tekke âyinlerinde, saraylarda yapılan merâsimlerde, yeniçerilerin törenlerinde hep bir ağızdan yüksek sesle okunan ilâhi ya da duâlara GÜLBANG (Gülbank) denir.   Gülbanklar genellikle Türkçe ve topluca edilen dualardır.  Allah'a yalvarıp yakarma için söylenen dualardır. Yapılacak, ortaya konulacak iş; hayır, mutluluk, başarı getirsin diye yapılan dualardır.   Osmanlıca sözlükte ise Gülbang-ı Muhammedî, ezan demektir. Yeniçeri Gülbankı    Özellikle Bektaşilik, Mevlevîlik ve diğer bazı tarikatlarda çok yaygın bir dua geleneğiydi. Osmanlı Devleti'ndeki en stratejik askeri bölüklerden biri olan Yeniçeri Ocağı'nda bu gelenek yüzlerce yıl sürdürüldü. Yeniçeriler Bektaşîydi,  Ocağ-ı Bektaşîyân'dı.   Ayrıca  Mehteran Bölüğünde mehterbaşı da gülbank okurdu.      Özellikle tarihi Edirne Kırpınar Yağlı güreşlerinde ve diğer yağlı güreşlerde gülbank geleneği günümüze dek sürdürülmüştür. Yine esnaf teşkilatı olan Ahilikte, çıraklık, kalfalık ve ustalık törenl