İlk Türk-İslam Devletlerinde Devlet Yönetimi

İlk Türk-İslam Devletlerinde Devlet Yönetimi

İlk Türk-İslam devletlerinde devlet yönetiminde Eski Türk gelenekleri ve İslam anlayışı temel alınır. Hükümdarlar İslam dini ile birlikte ‘’Sultan’’ unvanı kullanmaya başladılar. Büyük Selçuklu Devleti’nde Sultan-ı Azam, Sultan’ül Âlem unvanları kullanılırdı.

İlk Türk-İslam devletlerinde hükümdarlık alametleri şunlardır:

Hutbe okutmak. Para bastırmak. Sancak ( Alem ). Taht. Çetr (Şemsiye). Saltanat Çadırı. Asa. Nevbet. Hilat. Tıraz.

Hükümdarın erkek çocuğuna melik adı verilirdi. Melik eğitmenine ise Atabey denirdi. Küçük yaşlarda eyaletlere devlet yönetiminde deneyim kazanmak için gönderilen her meliğin yanında bir atabey bulunurdu. Devletin merkezinin zayıfladığı dönemlerde bu atabeyler, bağımsızlıklarını ilan ederlerdi. Böylece devlet parçalanırdı.

Devlet yönetiminde devletin önemli konularının görüşülüp karara bağlandığı kurumun adı ise DİVAN-I SALTANAT’dır. Diğer adı Divan-ı Ali olan olan Divan-ı Saltanat’ın başkanı vezirdi. Yalnız sultan divana katılırsa doğal başkan sultan olurdu. Gerekli durumlarda ise beylerbeyi ve atabeyleri soruşturma ve tutuklama yetkileri olan Emir-i Dad ( Adalet Bakanı ) divana katılırdı.