Dayton Anlaşması Nedir? Kısaca Bilgi

   Dayton Anlaşması; 21 Kasım 1995'te ABD'nin Ohio Eyaleti, Dayton kentindeki askeri üstte uzlaşısı sağlanan,  14 Aralık 1995'te Paris'te resmen imzalanan, Bosna Savaşını bitiren anlaşmanın adıdır. 1992- 1995 yılları arasında Bosna'da, yüz binden fazla insanın öldüğü, 2 milyon insanın evsiz kaldığı korkunç bir savaşı bitiren anlaşmadır. Dönemin Bosna-Hersek Cumhurbaşkanı Aliya İzzetbegoviç; "Bu adil bir barış olmayabilir; fakat süren bir savaştan daha iyidir." demiştir. Dayton Anlaşması sayesinde Bosna- Hersek Cumhuriyeti tüm dünya tarafından tanınmış; Boşnaklar ayrı bir millet olarak kabul edilmiştir. 

Dayton'u İmzalayan Sırp-Hırvat ve Boşnak Liderler

  Anlaşma, Yugoslavya Federal Cumhuriyeti Başkanı Slobodan Miloseviç, Bosna-Hersek Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Aliya İzzetbegoviç, Hırvatistan Devlet Başkanı Franjo Tudjman arasında imzalandı. Dayton Anlaşması Bosna-Hersek ülkesini Sırpların kontrolünde bir Sırp Cumhuriyeti ve Boşnak-Hırvat Federasyonu diye etnik olarak ikiye ayırmıştı. Anlaşmayla birlikte 1996'dan itibaren NATO güçleri bölgede güvenliği sağlamaya başladı. Hırvat ve Boşnakların yoğun olarak yaşadığı bölgede Bosna Hersek Federasyonu (FBIH) kuruldu. FBIH, 10 kantona bölündü. Sırp nüfusun yoğun olduğu bölgede Sırp Cumhuriyeti (RS) kuruldu. Dayton Anlaşması süreci sonrasında siyasi analist Goyko Beriç'in ifadesi ile "Bosnalılar, yarım kalmış bir savaş ya da eksik kalmış bir barış halinde yaşıyor."

Dayton Anlaşmasına Göre Bosna-Hersek'in Yapısı

Derleyen: Ali ÇİMEN

Kaynakça:

→https://www.bosnahersek.ba/bosnada-20-yildir-eksik-bir-baris/

→https://perspektif.eu/2019/11/21/son-kullanma-tarihi-gecmis-bir-baris-anlasmasi-dayton/

→https://www.tuicakademi.org/dayton-antlasmasi-tarihi-gunumuze-etkileri-2/