Türkiye'de Modern Demiryollarının Babası- TCDD Kurucusu Kimdir?

   Behiç Erkin Bey, Türkiye'de modern demiryollarının kurucusudur. ''Demiryollarımızın babasıdır.'' TCDD'nin kurucusu ve ilk genel müdürüdür (1920-1926). Cumhuriyetin ilk demiryolu mektebini kuran kişidir. Demiryollarının millileştirilmesini sağlayan kişidir. Onuncu Yıl Marşı'na, ''demir ağlarla ördük, ana yurdu dört baştan" dizesinin Atatürk tarafından ekletilmesine neden olan kişidir. Asker, siyasetçi ve diplomat Mehmet Behiç Erkin, Çanakkale Savaşı ve Kurtuluş Savaşı'nın milli kahramanlarındandır. ''Lojistik mucizesi" yaratmış subaydır. Çanakkale'de ve Milli Mücadelede cepheye asker ve mühimmat sevkiyatını, o dönemin yokluğu içinde kusursuz yapmıştır. Birkaç lokomotif ve katardan oluşan trenlerle cepheye asker taşınmasında öncü olmuş cephe gerisi kahramanlarındandır.

1876'da İstanbul'da doğan Behiç Erkin Harp Okulu'nu ve Harp Akademisini bitirdikten sonra kurmay yüzbaşı rütbesiyle Selanik- İstanbul demiryolu muhafız kuvvetler müffettişliği yaptı. "Demiryolunun Askerlik Nazarından Tarihi, İstimali ve Teşkilatı" adlı kitapta demiryollarının kurulmasından ve işletmesinden bahsetti. Demiryolları hakkında Osmanlı'da eser yazan ilk ve tek Müslüman Türktür.

 Mustafa Kemal'in 1907'den beri yakın çalışma arkadaşlarından ve güvendiği insanlardan biridir. 16 Mart 1920'de İstanbul'un resmi işgali ile Anadolu'ya geçmiş olan Miralay Behiç Bey, M. Kemal Paşa'nın yönlendirmesi ile demiryollarının başına geçti. Gazi Paşa kendisine;

"Ben cephelerde ne yapılacağını biliyorum, ama ordumuzun cephelere süratle nasıl sevk edileceğini bilmiyorum, bu şimendiferlerin işin ehli biri tarafından idare edilmesi ile mümkün olabilir, buna ancak siz muvaffak olabilirsiniz, siz şimendiferlerle cephelere askerleri sevkedin ki, ben de cephelerde muvaffak olabileyim." demişti. Behiç Bey, işine karışılmaması şartı ile görevi kabul etti. Milli Mücadeleye kusursuz bir lojistik desteği sağladı.

Behiç Erkin için "ilklerin adamı" ifadesi kullanılabilir. Çünkü birçok ilki beraberinde getirmiş bir kişiliktir.

Derleyen: Ali ÇİMEN

Kaynakça:

→Emir KIVIRCIK, Cepheye Giden Yol, Goa Yayınları, İstanbul, 2008.

→Behiç Erkin Kimdir?, Rayhaber, 30.04.2014. Genel Ağdan ulaşmak için BKZ.↴
https://rayhaber.com/2014/04/behic-erkin-kimdir/

→Prof. Dr. Cihan DURA, "Demiryollarımızın Babası Behiç Erkin",

cihandura.com,15.01.2018.

Yukarıdaki makalye genel ağdan ulaşmak için BKZ.↴
https://rayhaber.com/2014/04/behic-erkin-kimdir/