Ana içeriğe atla

Sabuncuoğlu Şerafettin Kimdir?

   Bütün Türk tıp tarihinin en önemli isimlerinden biri olan Sabuncuoğlu Şerafettin; Hicrî 788 yılında (M. 1386-87) yılında muhtemelen Amasya’da doğmuştur. Arapça, Farsça, Yunanca bilmektedir. Amasya Darüşşifası'nda 14 yıl çalışmıştır. Fatih döneminin ünlü hekimidir. İlk Türkçe deneysel tıp kitabı yazan kişidir. İlk kez resimli Türkçe tıp kitabı yazan kişidir.
Sabuncuoğlu Şerafettin
    Terceme-i Akrabazîn, Cerrâhiyyetü’l Hâniyye ve Mücerrebnâme adlı 3 ünlü eserlere sahiptir. 

    Cerrâhiyyetü’l Haniyye'yi (Cerrâhiyyetü’lİlhâniyye), 1465'te yazdı. 60 yıllık bir tecrübe ile bu eserini yazdığı; yazdığında 80 yaşında olduğu sanılmaktadır. Arı ve yalın bir Türkçe kullandı. Döneminde eserler yazılırken genelde Arapça ve Farsça kullanılırken; kendisi eserlerini Türkçe yazmaya özen gösterdi. Açıklayıcı renkli resimler ve minyatürlerle cerrahi yöntemleri betimledi. Eserinde çeşitli bölümlerinde toplamda yüzlerce minyatür çizerek; yüzlerce adet cerrahi alet resmi kullandı. Böylece Türk bilim tarihinde bir ilki gerçekleştirdi. Cerrahname (Cerrâhiyyetü’l Haniyye) ilk resimli Türkçe tıp ders kitabıdır

Cerrâhiyye-i İlhâniyye’nin müellif nüshasında minyatürlü bir sayfa
   Terceme-i Akrabazîn, bazı ilaçların hazırlanışı, kullanım yerleri ve şekilleri ile ilgili bilgi verdiği eseridir. İnsanlar ve hayvanlar üzerinde ilaç deneylerinin anlatıldığı eserdir.


Cerrâhiyye-i İlhâniyye’den bir minyatür 
    Mücerrebname'yi yazdığında da 80  yaşın üstünde olduğu tahmin edilmektedir. İnsanlar ve hayvanlar üzerinde ilaç deneylerini yaptığı eseridir. Bazı deneyleri kendi üzerinde uyguladığı bilinir. Örneğin, bir panzehirin etkisini denemek için önce o panzehiri içmiş, ardından kendini bir yılana ısırtmıştır. Kendi tabiri ile '' Ne parmağı şişmiş ne de vücudunda bir belirti gözlenmiştir.'' Mücerrebname, ilk Türkçe deneysel tıp kitabıdır.


Derleyen: Ali ÇİMEN

KAYNAKÇA:

Zehra Gençel EFE, ''Şerefeddin Sabuncuoğlu, Cerrahiyetü'l-Haniyye, Hazırlayan: İlter Uzel, 2 Cilt. (Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları 1992)'', ŞARKİYAT İlmi Araştırmalar Dergisi, Cilt 11, Sayı:2, 2019.

Yukarıda adı geçen makaleye genel ağ üzerinden ulaşmak için BKZ
http://static.dergipark.org.tr/article-download/0763/aede/1bab/5d7526582d5b1.pdf?

TDV İslam Ansiklopedisi, Cilt 7,1993, s.420

Yukarıdaki kaynağa genel ağ üzerinden ulaşmak için BKZ
https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/dosya/7/C07002819.pdf

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Hicrî Takvim Miladi Takvime Nasıl Çevrilir?

Örnek: Hicrî 1431 yılını Miladi Takvime Çevirme Aşamaları: I. Aşama : 1441 Hicrî yıl 33 sayısına bölünür. Çünkü 1 Hicri yıl yaklaşık 354 gündür. Hicrî takvim kamerî, yani aya dayalı düzenlenir. Güneşe dayalı düzenlenen Miladi Takvimde ise 1 miladi yıl yaklaşık 365 gündür. İki takvim arasında bir yıllık sürede 11 günlük fark görülür. Bu fark toplamda her 33 yılda 1 yıl olmuş olur. 1431/ 33 = 43,36...→ yaklaşık 43. Böylece 33 yılda 1 yıllık farktan 1431 yılda kaç yıl fark olduğu ortaya çıkar. II. Aşama :  Yukarıda çıkan sonuç, Hicri yıldan çıkarılır. 1431-43= 1388 Böylece Hicri Takvimin Miladi takvim ile arasındaki fark düzeltilmiş oldu. III. Aşama : Yukarıda çıkan sonuç yıl farkı alınmış hicri tarihtir. Son olarak bu sonuca iki takvim arasında 622 yıl farkı eklenir. Hicrî Takvim başlangıcı, İslam Dini Peygamberi Hz. Muhammed'in Mekke'den Medine'ye Hicreti olayıdır. Bu olay Miladi 622'de olmuştur. 622 rakamı   iki takvim arasındaki yıl farkı

Tevaif-i Mülük Devletler Ne Demektir?

   Abbasi Devleti'nin (750-1258) merkezi otoritesinin zayıflaması ve Abbasiler'e bağlı yöneticilerin (Emir'ül Umeralar) kendi bölgelerinde bağımsızlıklarını ilan etmeleri ile ortaya çıkan feodal devletlere Tevaif-i Mülük Devletler denir. Tevaif'ül Mülük Devletler, Abbasiler'in çözülmesine ve parçalanmasına zemin hazırlamıştır.  Ayrıca BKZ. → Emir'ül Umera Nedir? ↴ http://www.sessiztarih.net/2014/08/emirul-umera-nedir.html Tevaif-i Mülük Devletler    şunlardır: * Mısır 'da; - Tolunoğulları (Mısır'da kurulan ilk Türk- İslam Devleti) - İhşitler (Akşitler) (Mısır'da kurulan 2. Türk-İslam Devleti) Ayrıca BKZ. → Hicaz'a egemen olan ilk Türk devleti ↴ http://www.sessiztarih.net/2014/05/hicaza-egemen-olan-ilk-turk-devleti.html - Fatimiler (Şii Arap Devleti) * İran 'da; - Tahiriler - Saffariler - Büveyhoğulları * Horasan 'da; - Samanoğulları * Kuzey Afrika 'da; - Ağlebiler - İd

Yurt Açan-Yurt Tutan-Yurt Kurtaran Savaşları Nedir?

Tarihte; Malazgirt Savaşı "Yurt Açan Savaş", Miryokefalon Savaşı "Yurt Tutan Savaş", Büyük Taarruz "Yurt Kurtaran Savaş", Dandanakan Savaşı "Devlet Kuran Savaş" olarak nitelendirilir.    26 Ağustos 1071'de Büyük Selçuklu Devleti ile Anadolu'ya egemen olan Bizans İmparatorluğu arasında Malazgirt Meydan Savaşı yapıldı. BSD Sultanı Alparslan'ın orduları Romen Diyojen'in Bizans Ordusunu hezimete uğrattı. Bu savaştan sonra Türkler Anadolu'yu yurt edinmeye başladı. " Anadolu'nun kapıları Türklere açıldı."    11 Eylül 1176'da Anadolu Selçuklu Devleti ile Bizans İmparatorluğu arasında Denizli-Isparta arasındaki bölgede Miryokefalon  ( Myriokephalon)  Savaşı yapıldı. Bizans İmparatorluğu'nun bu savaştaki amacı Türkleri Anadolu'dan çıkarmaktı. ASD Sultanı II. Kılıç Arslan'ın orduları Bizans ordularını bozguna uğrattı. Böylece Anadolu'nun Türk yurdu olduğu kesinleşti. Türklerin Anadolu'dan atılamay