Osmanlı'da Menzilhane ve Menzil Teşkilatı Nedir?

Osmanlı Devleti döneminde fermanların güvenli bir biçimde yerlerine ulaştırılmaları, haberleşmenin sağlıklı bir biçimde yapılması amacıyla yol güzergahları üzerinde oluşturulan bir tür haberleşme ve posta teşkilatına Menzil Teşkilatı denir. Sözlük anlamı olarak Menzil kavramı; konak yeri, konak, yol, mesafe gibi anlamlar barındırır.

Ulaşım ve haberleşme teşkilatının yol güzergahlarında konakladıkları yerlere de Menzil (Menzilhane) denir. Menziller, sadece haberleşme amacıyla kullanılmadı. Ordunun sefere çıktığında ihtiyacı olacak iaşenin (yiyecek-icecek) ve teçhizatın sağlandığı yerler olarak kullanıldı. Özel haberleşmelerde ve kısmen de mal taşımacılığında kullanıldı.

Ulukışla Menzilhanesi

Daha önceleri haberleşme işleri ''Ulak Hükmü'' yolu ile sürdürülürdü. Haberleşme ve ulaşım işleri, Kanuni Sultan Süleyman döneminde, Lütfi Paşa'nın girişimleriyle oluşturulan Menzil Teşkilatı'na devredildi. Menzilhanelerde bulunan atlar aracılığıyla ile haberleşme, menzilkeş adı verilen ve menziller çevresindeki köy ve kasabalarda yaşayan bir hizmetliler gurubu tarafından sağlanırdı.

Osmanlı Devletinde, ilk defa 1834'te Üsküdar İzmit arasına Posta Teşkilatı kurulması ile önemini kaybetmeye başlayan Menzil Teşkilatı, 1839'da kurulan Posta Teşkilatı'nın daha örgütlü bir hale gelmesi ile tarihe karıştı.

Derleyen: Ali ÇİMEN

Kaynakça:

→Ferit DEVELLİOĞLU, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Aydın Kitabevi yayınları, Ankara, 2005, s. 617.

→Yusuf HALAÇOĞLU, ''Osmanlı İmparatorluğu'nda Menzil Teşkilatı Hakkında Bazı Mülâhazalar'', Osmanlı Araştırmaları Dergisi, Cilt:2, Sayı:2, 1981, s. 122-132.

Yukarıdaki makaleye Genel Ağ üzerinden ulaşmak için BKZ.↴
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/112819

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Hicrî Takvim Miladi Takvime Nasıl Çevrilir?

Örnek: Hicrî 1431 yılını Miladi Takvime Çevirme Aşamaları: I. Aşama : 1441 Hicrî yıl 33 sayısına bölünür. Çünkü 1 Hicri yıl yaklaşık 354 gündür. Hicrî takvim kamerî, yani aya dayalı düzenlenir. Güneşe dayalı düzenlenen Miladi Takvimde ise 1 miladi yıl yaklaşık 365 gündür. İki takvim arasında bir yıllık sürede 11 günlük fark görülür. Bu fark toplamda her 33 yılda 1 yıl olmuş olur. 1431/ 33 = 43,36...→ yaklaşık 43. Böylece 33 yılda 1 yıllık farktan 1431 yılda kaç yıl fark olduğu ortaya çıkar. II. Aşama : Yukarıda çıkan sonuç, Hicri yıldan çıkarılır. 1431-43= 1388 Böylece Hicri Takvimin Miladi takvim ile arasındaki fark düzeltilmiş oldu. III. Aşama : Yukarıda çıkan sonuç yıl farkı alınmış hicri tarihtir. Son olarak bu sonuca iki takvim arasında 622 yıl farkı eklenir. Hicrî Takvim başlangıcı, İslam Dini Peygamberi Hz. Muhammed'in Mekke'den Medine'ye Hicreti olayıdır. Bu olay Miladi 622'de olmuştur. 622 rakamı iki takvim arasındaki yıl farkı

Devamı

Tevaif-i Mülük Devletler Ne Demektir?

Abbasi Devleti'nin (750-1258) merkezi otoritesinin zayıflaması ve Abbasiler'e bağlı yöneticilerin (Emir'ül Umeralar) kendi bölgelerinde bağımsızlıklarını ilan etmeleri ile ortaya çıkan feodal devletlere Tevaif-i Mülük Devletler denir. Tevaif'ül Mülük Devletler, Abbasiler'in çözülmesine ve parçalanmasına zemin hazırlamıştır. Ayrıca BKZ. → Emir'ül Umera Nedir? ↴ http://www.sessiztarih.net/2014/08/emirul-umera-nedir.html Tevaif-i Mülük Devletler şunlardır: * Mısır 'da; - Tolunoğulları (Mısır'da kurulan ilk Türk- İslam Devleti) - İhşitler (Akşitler) (Mısır'da kurulan 2. Türk-İslam Devleti) Ayrıca BKZ. → Hicaz'a egemen olan ilk Türk devleti ↴ http://www.sessiztarih.net/2014/05/hicaza-egemen-olan-ilk-turk-devleti.html - Fatimiler (Şii Arap Devleti) * İran 'da; - Tahiriler - Saffariler - Büveyhoğulları * Horasan 'da; - Samanoğulları * Kuzey Afrika 'da; - Ağlebiler - İd

Devamı

Yurt Açan-Yurt Tutan-Yurt Kurtaran Savaşları Nedir?

Tarihte; Malazgirt Savaşı "Yurt Açan Savaş", Miryokefalon Savaşı "Yurt Tutan Savaş", Büyük Taarruz "Yurt Kurtaran Savaş", Dandanakan Savaşı "Devlet Kuran Savaş" olarak nitelendirilir. 26 Ağustos 1071'de Büyük Selçuklu Devleti ile Anadolu'ya egemen olan Bizans İmparatorluğu arasında Malazgirt Meydan Savaşı yapıldı. BSD Sultanı Alparslan'ın orduları Romen Diyojen'in Bizans Ordusunu hezimete uğrattı. Bu savaştan sonra Türkler Anadolu'yu yurt edinmeye başladı. " Anadolu'nun kapıları Türklere açıldı." 11 Eylül 1176'da Anadolu Selçuklu Devleti ile Bizans İmparatorluğu arasında Denizli-Isparta arasındaki bölgede Miryokefalon ( Myriokephalon) Savaşı yapıldı. Bizans İmparatorluğu'nun bu savaştaki amacı Türkleri Anadolu'dan çıkarmaktı. ASD Sultanı II. Kılıç Arslan'ın orduları Bizans ordularını bozguna uğrattı. Böylece Anadolu'nun Türk yurdu olduğu kesinleşti. Türklerin Anadolu'dan atılamay

Devamı

Sessiz Tarih

Bu Blogda Ara