I. Balkan Savaşı döneminde Osmanlı Devleti ile Bulgaristan Krallığı arasında yapılan savaşa Kırkkilise Muharebeleri ya da Kırklareli (Lozengrad Savaşı) Savaşı denir. Bu savaşı Osmanlı Devleti kaybetmiştir. Osmanlı Devleti'nin I. Balkan Savaşı'ndan yenik ayrılmasına neden olan Kumanova Muharebesi, Lüleburgaz Muharebesi, İmroz Deniz Muharebesi gibi Kırkkilise Muharebesi de ağır bir mağlubiyettir. Kırkkilise, Kırklareli'nin eski adıdır.
Muharebede ilk çatışmalar, 21-24 Ekim 1912 tarihlerinde, Kırklareli ile Edirne arasındaki yaklaşık 65 km'lik bir cephede meydana geldi. Bulgar I. ordusu Edirne'nin kuzeydoğusundan Kırklareli'nin güneybatısına doğru hücum etti. 22 Ekimde Bulgar ve Osmanlı Orduları karşı karşıya geldi. Osmanlılar 23 Ekim'de panik içinde Kırkkilise'yi terk ederek güneydoğu yönüne geri çekilmeye başladı. Orduların bu düzensiz, disiplinsiz geri çekilişi Pınarhisar-Lüleburgaz arasındaki Karaağaç Deresine kadar devam etti. Osmanlı ordusu mağlup oluyordu. 24 Ekim'de Bulgar keşif askerleri bu ricati (geri çekiliş) ancak fark etti. 4 koldan saldıran Bulgar ordusu karşısında Osmanlı ordusu bozguna uğrayarak dağılmıştı.
Bulgar Saldırısı Öncesi Son Durum |
Muharebede ilk çatışmalar, 21-24 Ekim 1912 tarihlerinde, Kırklareli ile Edirne arasındaki yaklaşık 65 km'lik bir cephede meydana geldi. Bulgar I. ordusu Edirne'nin kuzeydoğusundan Kırklareli'nin güneybatısına doğru hücum etti. 22 Ekimde Bulgar ve Osmanlı Orduları karşı karşıya geldi. Osmanlılar 23 Ekim'de panik içinde Kırkkilise'yi terk ederek güneydoğu yönüne geri çekilmeye başladı. Orduların bu düzensiz, disiplinsiz geri çekilişi Pınarhisar-Lüleburgaz arasındaki Karaağaç Deresine kadar devam etti. Osmanlı ordusu mağlup oluyordu. 24 Ekim'de Bulgar keşif askerleri bu ricati (geri çekiliş) ancak fark etti. 4 koldan saldıran Bulgar ordusu karşısında Osmanlı ordusu bozguna uğrayarak dağılmıştı.
Osmanlı 3. Kolordu Komutanı Mahmut Muhtar Paşa, bu durumla ilgili şunları belirtiyordu:
''Askeri tarihte, herhangi bir nedeni olmadan benzer bir kaçışın
başlamasına hiçbir örnek yoktur. Bulgarlar savaşmadan büyük
bir zafer kazandılar. Türkler düşmanın baskısına maruz
kalmadan sadece kötü hava koşulları ve yolların durumu
nedeniyle yenilerek telafi edilemeyecek bir felakete uğramış gibi
kaçtılar ve savaş malzemelerinin üçte birini yitirdiler..Yenilgimizin nedeni askeri örgütlenmemizin kötülüğünde ve
ihtiyatlarımızın disiplinsizliğindendir, fakat ana neden bir hafta
boyunca devam ederek ordumuzun moralini tümüyle yıkan ve üç
gün boyunca yolları ve araziyi trenlerimiz ve topçumuz için
geçilmez hale getiren yağmurdur.''
25 Ekim günü Abdullah Paşa'nın Mahmut Muhtar Paşa'ya söyledikleri dikkate değerdir:
''Bu ordu ile savaşı sürdürmek ve ülkeyi savunmak mümkün değildir. Daha kötü bir duruma düşmemek için, senin de üyesi olduğun hükûmetin sorunu diploması yoluyla çözmesi için yalvarırım.''
Derleyen: Ali ÇİMEN
Kaynakça:
Ahmet ÖZBEK, Balkan Savaşları'nda Kırklareli (Kırkkilise), TC. Kırklareli Üni. Sosyal Bilimler Ens. Yüksek Lisans Tezi, Temmuz-2018, s.55-62.
25 Ekim günü Abdullah Paşa'nın Mahmut Muhtar Paşa'ya söyledikleri dikkate değerdir:
''Bu ordu ile savaşı sürdürmek ve ülkeyi savunmak mümkün değildir. Daha kötü bir duruma düşmemek için, senin de üyesi olduğun hükûmetin sorunu diploması yoluyla çözmesi için yalvarırım.''
Lozengrad Savaşı |
Kaynakça:
Ahmet ÖZBEK, Balkan Savaşları'nda Kırklareli (Kırkkilise), TC. Kırklareli Üni. Sosyal Bilimler Ens. Yüksek Lisans Tezi, Temmuz-2018, s.55-62.
Yorumlar
Yorum Gönder