Ana içeriğe atla

İstiklâl Marşını Yayımlayan İlk Dergi: Sebîlürreşâd

Sebîlürreşâd Dergisi İstikâl Marşı'nı ilk yayımlayan dergidir. Dergi, İstiklâl Marşı'nın güftesini, 468. sayısında 17 Şubat 1921'de yayımlamıştır.


  Sebîlürreşâd, ilk olarak Sırât-ı Müstakîm adıyla 27 Ağustos 1908'de yayım hayatına başladı. Yazı işleri kadrosunda başta  Mehmet Akif (Ersoy) Bey olmak üzere; Eşref Edip, Şerefettin (Yaltkaya), İsmail Hakkı (İzmirli), Mithat Cemal (Kuntay), M. Şemsettin (Günaltay) beyler gibi önemli isimler vardı. Dergi, 8 Mart 1912'den itibaren Sebîlürreşâd adı ile çıktı. Batıcılık anlayışına karşı İslamcılık düşüncesini benimsedi.  İlk dönemlerde İttihatçılığı destekleyen dergi, sonraki dönemlerde İttihatçıları ağır eleştirmiş, hatta İttihatçılar dergiyi yaklaşık bir  buçuk yıl kapatmışlardı. Mütareke yıllarında yeniden çıkmaya başlayan Sebîlürreşâd, bu sefer de işgalcilerin sansürüne maruz kaldı.

  İstanbul 16 Mart 1920'de İtilaf Devletleri tarafından resmen işgal edilince M. Akif Bey, Eşref Edip Bey'e; 


''Artık burada oturacak zaman değildir, gidip çalışmak lâzım. Bizim tarafımızdan halkı tenvire ihtiyaç varmış; bizi çağırıyorlar, mutlaka gitmeliyiz. Ben yarın Ankara’ya hareket ediyorum. Hiç kimsenin haberi olmasın. Sen de idarehanenin işlerini derle topla, Sebilürreşâd klişesini al, arkamdan gel. Meşihattakilerle de temas et, Harekât-ı Milliye aleyhinde halt etmesinler.” diyerek Anadolu geçip Kurtuluş Savaşı'na katıldı. Dergiyi de Anadolu'ya taşıdı.''

   Milli Mücadele döneminde Eşref Edip ve Mehmet Akif Beyler, Anadolu'da verdikleri vaazlar ve yaptıkları manevi konuşmalar ile halkı birlik ve beraberliğe davet ettiler. Kurtuluş Savaşı'nın örgütlenmesine Sebîlürreşad dergisinde yazdıkları yazılar ile destek oldular. Bir dönem Kastamonu'da bulundular. Açıksöz gazetesi yazıhanesinde çalışmalarına devam ettiler. M. Akif Bey, Safahat'ın büyük kısmını bu dergide yayımladı. Hatta İstiklâl Marşı'nın güftesini de ilk kez burada yayımladı.

   Kurtuluş Savaşı dönemi sonrası, 1925'te, Şeyh Sait İsyanı'nı bastırmak için çıkarılan Takrir-i Sükûn Yasası çerçevesinde, Sebîlürreşâd dergisi de kapatıldı. Dergi, yayım hayatına ilk kez kullandığı yeni Türk harfleri ile 1948 Mayısında tekrardan girdi. Sebîlürreşâd, 1908'den 1965'e; II. Meşrutiyet'ten 1960 darbesine kadar yakın dönemdeki bir çok olaya tanıklık etti.

Derleyen: Ali ÇİMEN

Sebîlürreşâd- 17 Şubat 1921- 468. sayı- İstiklâl Marşı
Kaynakça:

→Adem EFE, ''UZUN SOLUKLU İSLÂMCI BİR DERGİ: SEBİLÜRREŞÂD (Tarihçesi ve Bazı Sosyo-Kültürel Problemlere Yaklaşımı)'', Marife Dini Araştırmalar Dergisi, Cilt 8, Sayı:2, 2008, s. 155-178.

→TDV İslam Ansiklopedisi,  Sebîlürreşâd, C. 36, İstanbul 2009, s. 251-253.






Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Misak-ı Milli'den Verilen İlk Taviz Neresidir?

Misak-ı Milli'den verilen ilk taviz Batum'dur . Sovyet Rusya ile TBMM arasında 16 Mart 1921'de imzalanan Moskova Anlaşması'nda Sovyetler, TBMM'nin Misak-ı Milli sınırlarını tanımıştı. Ancak Sovyetler Birliği TBMM'nin daha önce Ermenistan ve Gürcistan ile imzaladığı anlaşmalarda belirlenen sınırı, Batum'un Gürcistan'a bırakılması şartıyla tanıdı. Gürcistan, Bolşevik rejiminin önemli uydu devletlerinden biri haline gelmişti. Lazistan'ın liman kenti Moskova Anlaşması ile Gürcülere bırakılmasına rağmen 20 Mart 1921'de Sovyetlerin ünlü Kızıl Ordu birlikleri, bölgedeki TBMM birliklerine saldırmış, hatta bir kısmını esir almıştı. Çünkü Moskova Anlaşması'nın haberi Batum'a ulaşmamıştı.  BATUM

Hicrî Takvim Miladi Takvime Nasıl Çevrilir?

Örnek: Hicrî 1431 yılını Miladi Takvime Çevirme Aşamaları: I. Aşama : 1441 Hicrî yıl 33 sayısına bölünür. Çünkü 1 Hicri yıl yaklaşık 354 gündür. Hicrî takvim kamerî, yani aya dayalı düzenlenir. Güneşe dayalı düzenlenen Miladi Takvimde ise 1 miladi yıl yaklaşık 365 gündür. İki takvim arasında bir yıllık sürede 11 günlük fark görülür. Bu fark toplamda her 33 yılda 1 yıl olmuş olur. 1431/ 33 = 43,36...→ yaklaşık 43. Böylece 33 yılda 1 yıllık farktan 1431 yılda kaç yıl fark olduğu ortaya çıkar. II. Aşama :  Yukarıda çıkan sonuç, Hicri yıldan çıkarılır. 1431-43= 1388 Böylece Hicri Takvimin Miladi takvim ile arasındaki fark düzeltilmiş oldu. III. Aşama : Yukarıda çıkan sonuç yıl farkı alınmış hicri tarihtir. Son olarak bu sonuca iki takvim arasında 622 yıl farkı eklenir. Hicrî Takvim başlangıcı, İslam Dini Peygamberi Hz. Muhammed'in Mekke'den Medine'ye Hicreti olayıdır. Bu olay Miladi 622'de olmuştur. 622 rakamı   iki takvim arasındaki yıl farkı

Atatürk Dönemi Türkiye- Fransa Arasındaki Sorunlar Nelerdir?

* Osmanlı Borçları Özet için BKZ.↴ http://www.sessiztarih.net/2020/06/osmanli-borclari-dis-borc-sorunu-ozet.html Ayrıntı bilgi için BKZ.↴ http://www.sessiztarih.net/2020/06/osmanli-borclari-dis-borclar-sorunu.html * Yabancı Okullar Özet bilgi için BKZ. ↴ http://www.sessiztarih.net/2020/06/yabanci-okullar-sorunu-ozet.html Ayrıntı bilgi için BKZ.↴ http://www.sessiztarih.net/2020/06/osmanlidan-turkiyeye-yabanci-okullar.html * Hatay Sorunu * Bozkurt-Lotus Olayı Konu ayrıntısı için içeriğe BKZ↴ http://www.sessiztarih.net/2020/06/bozkurt-lotus-davasi-ve-onemi-nedir.html * Adana- Mersin Demiryolu'nun Millileştirilmesi