İtalya'nın Akdeniz hakimiyeti adına saldırgan politikalarına karşı İngiltere başta olmak üzere Türkiye, Yunanistan ve Yugoslavya arasındaki ittifaka Akdeniz Paktı ya da Akdeniz İttifakı (1936) denir. Türkiye ile İngiltere'nin, ilk kez bu kadar yakın, sıcak ilişkiler kurmasını sağlayan ittifak, Akdeniz Paktıdır.
İtalya'nın genişleme politikası çerçevesinde, 1936'da, Habeşistan'ı (Etiyopya) işgal etmesi üzerine İngiltere, kendi sömürgelerinin risk altına gireceği düşüncesi ile telaşlandı. Bu süreçte, Milletler Cemiyetini de kullanarak İtalyanlara yaptırım uygulatmaya çalışan İngiltere, Fransa'yı da MC'de yanına çekti. Bu esnada İtalyanlar yaptırım yapanlara karşı daha tehditkar olmaya başladı. İngiltere; İspanya, Yunanistan, Yugoslavya ve Türkiye'ye herhangi bir saldırıya karşı güvence ve garantörlük verdi. Bu duruma karşı İspanya çekimser kalsa da diğer üç Akdeniz ülkesi de İngiltere'ye garanti verdi. İtalya'nın saldırgan tehditlerine karşı bu ülkelerin birbirlerine garanti ve güvence vermesi ile Akdeniz'de oluşan ittifaka, Akdeniz İttifakı ya da Akdeniz Paktı denir.
Musul Sorunundan beri araları pek iyi olmayan İngiltere ve Türkiye, daha sıcak, yakın siyasi ilişkiler kurmaya Akdeniz İttifakı ile başlamıştır. Fakat İtalya ile Türkiye arasında siyasi denge bozulduğundan, Türkiye bir yıl sonra bu garantörlükten tek taraflı olarak vazgeçtiğini bildirmiştir.
Derleyen: ALi ÇİMEN
Yorumlar
Yorum Gönder