İlk Çağ'da kurulmuş olan bazı devletlerin, ana vatan olarak kabul ettikleri toprakları dışındaki ya da kendi topraklarından daha uzak bölgeleri siyasi, kültürel, özellikle de ekonomik yönlerden himaye altına alma faaliyetlerine Kolonicilik faaliyetleri denir. Bu dönemde İonya, Yunan, Fenike, Asur gibi uygarlıkların yürüttüğü kolonicilik faaliyetlerinin adı, Yeni Çağ'da sömürgecilik olacaktı.
Eski Yunan ve İyon uygarlıkları, gittikleri bölgelerde limanları ele geçirir; buralarda pazar yerleri oluşturur, tarımsal faaliyetlerde bulunurlardı. Hatta bu durum her ne kadar Fenikeliler'de görülmese de Yunan ve İyonyalıların kolonileri, onların ikinci yurtları olurdu. Koloni bölgelerinde kendilerini helen, yerli halkı ise barbar olarak nitelendirirlerdi. Kerasus (Giresun), Kalhedon (ya da Kalkedon-Kadıköy) İyonya; Kıbrıs, Kartaca, Malta Fenike; Byzantion (İstanbul'un ilk adı), Bingazi, Amasra, Halikarnas gibi bölgeler ise Yunan deniz koloniciliğinin önemli bölgeleriydi.
İyonya |
Yunan, İyon ve Fenike uygarlıkları deniz koloniciliği ile uğraşıyorlardı. Hatta Fenikelilerin İngiltere kıyılarına kadar uzandığı belirtilir. Bu dönemde Asur uygarlığı ise ilk kez kara ticaret koloniciliği yapan uygarlıktı. Anadolu'ya ticari amaçla gelen Asurlular ''karum'' adı verilen ticaret merkezleri meydana getirerek kolonicilik faaliyetlerinde bulundular. Asur Ticaret Kolonileri Çağını başlattılar. Kültepe, Alişar ve Boğazköy bu kolonilere örnektir. Ayrıca bu sayede Anadolu uygarlıkları, Asurlular sayesinde yazıyı öğrenmişler; böylece Anadolu'da tarih çağları başlamıştır.
Asur |
Kolonizasyon hareketleri, Yeni Çağ'da sömürgecilik (müstemlekecilik- emperyalizm) hareketlerine dönüşecek; sömürü, dünya sosyal tarihinde evrimsel döngüde acımasızlığını artırarak sürecekti.
Derleyen: Ali ÇİMEN
Yorumlar
Yorum Gönder