Bağdat Paktı (CENTO) Nedir?

24 Şubat 1955'de Türkiye ile Irak tarafından temelleri atılan daha sonra İngiltere, İran ve Pakistan'ın da katıldığı, Orta Doğu'da güvenliği sağlamak ve savunma oluşturmak amaçlarıyla kurulan birliğe Bağdat Paktı denir. ABD ise Arap ülkelerinin tepkisini çekmemek için birliğe üye olmadı. Fakat Bağdat Paktı'na askeri, ekonomik yönlerden katkı sağladı.

Soğuk Savaş Dönemi'nde SSCB'nin Orta Doğu'da yayılmacılığı önlemek paktın temel amacıydı.  Arap- İsrail gerginliği ile İngiliz- Mısır anlaşmazlığı sonucu gerilen Orta Doğu'da yeni bir güç oluşturma faaliyeti, Arap Birliği kurmak isteyen Araplar ve SSCB tarafından tepkiyle karşılandı.

CENTO

24 Mart 1959'da Irak, paktan çekilme kararı aldı. Çünkü 14 Temmuz 1959'da Irak'ta krallık rejimi darbe ile yıkılmıştı. Yeni yönetim farklı arayışlara girdiğinden paktan tamamen ayrıldı. Bunun üzerine paktın merkezi Ankara oldu. 18 Ağustos 1959'da ise Bağdat Paktı adını Merkezi Anlaşma Örgütü (Central Treaty Organization-CENTO) olarak değiştirdi.

CENTO, üye ülkeler arasında ekonomik, kültürel ve teknik iş birliği yapmayı amaç edinerek başarı sağladı. Yaklaşık 20 yıl boyunca CENTO oluşumu faaliyetlerini sürdürdü. 1979'da İran ve Pakistan'ın CENTO'dan ayrılması ile pakt sona erdi.

CENTO Üyesi Ülkeler

Hazırlayan: Ali ÇİMEN