Manda ve Himaye Nedir?
Sömürgeciliğin I. Dünya Savaşı sonrasındaki adı, farklı uygulanış şeklidir. I. Dünya Savaşı sonrası galip gelen Anlaşma (İtilaf) Devletleri Wilson Prensipleri'ne göre toprak almayacaktı. Fiilen toprak alamayan sömürgeciler, ulusların bulundukları bölgelerde kendi topraklarında kendi kendilerini yönetemeyecekleri bahanesini öne sürdüler. Böylece Milllet Cemiyeti adına bu bölgeleri vesayet altına almaya, himaye etmeye başladılar. Bu sayede manda yönetimleri doğdu.
İngiltere; Irak, Filistin, Ürdün, Arap bölgeleri'ni, Fransa ise Suriye, Lübnan gibi bölgeleri sömürmek amacıyla manda yönetimleri altına aldılar. İddiaları ise minareyi çalanın kılıfı hazırlaması biçiminde gelişti:
İngiltere ve Fransa 1918'de Ortadoğu ile ilgili ortak bir deklarasyon yayımladı. Buna göre; ''... Uzun zamandan beri Türklerin zulmü altında yaşayan halkların kurtuluşu için savaşıyoruz. Bölge halkları yapacakları özgür seçimler ile milli hükümet ve idareler kurabileceklerdir.'' dediler. Buna kanan Arap bölgeleri bağımsızlıklarını sağlayacaklarına inanıyorlardı. Fakat bu, bir zaman kazanma planıydı. San Remo Konferansı, bu planı ortaya koydu. Konferansta İngiltere ve Fransa Ortadoğu'yu kendi aralarında manda rejimi biçiminde paylaştı.
Yorumlar
Yorum Gönder