Uluğ Bey Kimdir?

Uluğ Bey

(1393-1449)

Ünlü Türk matematikçi ve astronomi bilginidir. Hem bir bilgin hem de hükümdardır. Timur’un torununun oğlu olarak akrabalık bağı vardır. Timur’un oğlu Şahruh’un oğlu olduğu belirtilir. 1393’te Sultaniye’de doğan Uluğ Bey, Timur’un Çin Seferi sırasında hastalanarak öldüğü 1405 yılında Semerkant’ta bulunuyordu. Semerkant ve Maveraünnehir bölgeleri Mirza Halil Sultan tarafından işgal edilince babasının yanına gitti. Babası daha sonra bu bölgeleri yeniden ele geçirince Uluğ Bey, henüz 16 yaşında yönetime geçti. Hükümdar Uluğ Bey bu dönemde eğitimine devam etmiştir.

Uluğ Bey, boş zamanlarını kitap okumak ve bilginlerle bilimsel konular üzerinde tartışmalar yapmak ile geçirirdi. Bir kitabı ezberinde tutacak kadar güçlü bir belleğe sahip olduğu belirtilir. Matematik ve astronomi ezberi ileri düzeydedir.

Semerkant’da bir rasathane ve medrese yaptıran Uluğ Bey, çevredeki tüm âlimleri de buraya davet etmiştir. Bu rasathanede kendisi için bir oda yaptırdı. Tüm duvar ve tavanları gök cisimlerinin manzaralarıyla ve resimleriyle düzenledi. Rasathanenin masraflarından hiç kaçınmayan Uluğ Bey gözlemlerini 12 yılda tamamladı. Gözlemevinin yönetimini Kadı Zade ile Cemşid’e bıraktı. Daha sonra da rasathane işlerini Ali Kuşçu devam ettirmişti.