Uluğ Bey
(1393-1449)
Ünlü
Türk matematikçi ve astronomi bilginidir. Hem bir bilgin hem de hükümdardır. Timur’un
torununun oğlu olarak akrabalık bağı vardır. Timur’un oğlu Şahruh’un oğlu
olduğu belirtilir. 1393’te Sultaniye’de doğan Uluğ Bey, Timur’un Çin Seferi
sırasında hastalanarak öldüğü 1405 yılında Semerkant’ta bulunuyordu. Semerkant
ve Maveraünnehir bölgeleri Mirza Halil Sultan tarafından işgal edilince
babasının yanına gitti. Babası daha sonra bu bölgeleri yeniden ele geçirince
Uluğ Bey, henüz 16 yaşında yönetime geçti. Hükümdar Uluğ Bey bu dönemde
eğitimine devam etmiştir.
Uluğ
Bey, boş zamanlarını kitap okumak ve bilginlerle bilimsel konular üzerinde
tartışmalar yapmak ile geçirirdi. Bir kitabı ezberinde tutacak kadar güçlü bir
belleğe sahip olduğu belirtilir. Matematik ve astronomi ezberi ileri
düzeydedir.
Semerkant’da
bir rasathane ve medrese yaptıran Uluğ Bey, çevredeki tüm âlimleri de buraya
davet etmiştir. Bu rasathanede kendisi için bir oda yaptırdı. Tüm duvar ve
tavanları gök cisimlerinin manzaralarıyla ve resimleriyle düzenledi.
Rasathanenin masraflarından hiç kaçınmayan Uluğ Bey gözlemlerini 12 yılda
tamamladı. Gözlemevinin yönetimini Kadı Zade ile Cemşid’e bıraktı. Daha sonra
da rasathane işlerini Ali Kuşçu devam ettirmişti.
Yorumlar
Yorum Gönder