Harezmî
(770-840)
‘’0’’rakamını
bulan İslam bilginidir. Bugünkü bilgisayar bilimi ve dijital elektroniğin
temeli olan 2’lik sayı sistemini bulan bilim adamıdır. Matematik, astronomi,
coğrafya alanında çalışmış Farslı bir İslam bilgini olan Harezmî, Horasan’daki
Harzem şehrinde temel eğitimini aldıktan sonra Bağdat’daki bilim ortamının
varlığını öğrenerek Bağdat’ta çalışmalarını sürdürür.
Bilginlere
değer veren ünlü Abbasi Halifesi Mem’un ki döneminde Abbasiler bir ilim merkezi
haline gelmiştir, Harezmî’deki yetenekleri keşfettiğinden olsa gerek kendisini
Bağdat Saray Kütüphanesi’nde görevlendirir. Kütüphane, Eski Mısır, Hint,
Mezopotamya, Grek medeniyetlerine ait eserler ile doludur. Burada Beyt’ül Hikme
kurulduktan sonra yabancı eserleri tercüme eder ki Beyt’ül Hikme bir tercüme
akademisidir.
Bağdat’da
inceleme ve araştırma için her türlü imkana kavuşan Harezmî, matematik ve
astronomi ile ilgili çalışmalarını sürdürür. Kısa sürede adı duyulan Harezmî;
Şam’daki Kasiyun Rasathanesi’ndeki bilim heyetinde, Sincar Ovası’nda meridyen
yayı uzunluğunu ölçmek için oluşturulan bilim kurulu heyetinde, Hint
matematiğini incelemek için oluşturulan Hindistan’a giden bilim heyetinde yer
aldı.Hindistan’da sayıları ifade etmek için harfler ya
da heceler yerine basamaklı sayı sisteminin kullanıldığını görmüştür.Yaptığı
matematik çalışmaları ile cebirin temelini atmıştır.
‘’Hesab’ül Cebir Vel-Mukabele’’ adlı kitabı, matematik tarihinde
birinci dereceden ve ikinci dereceden denklemlerin sistematik çözümlerinin
olduğu ilk eserdi.Bu yüzden kendisine ‘’Cebirin
Babası’’ denildi. İngilizce ‘’algebra’’, ‘’cebir’’; Algoritma sözcüğü de
‘’Algoritmi’’ sözcüğünden gelmektedir.
Yorumlar
Yorum Gönder